to jeden z tych filmow, obok ktorych nie mozna przejsc obojetnie, albo sie go uwielbia albo zupelnie nie trawi. masaki kobayashi wspina sie tu na szczyt swojego kunsztu i stylu, podobnie jak we wczesniejszym dziele, z genialna swoboda laczy teatr z filmem. wsrod recznie malowanych tel inscenizuje cztery nowele, odwolujace sie do mitologii japonskiej, ale jednoczesnie tkwiace gdzies takze w umysle czlowieka zachodu. jest tu w koncu wiele dobrej naiwnosci znanej chociazby z basni braci grimm czy hansa christiana andersena. 'kwaidan' oprocz tego zawiera wiele elementow horroru, chociaz ciezko byloby dzisiaj uznac go za typowy film grozy. kobayashi nie straszy, on przeraza, konfrontuje swiat ludzi ze swiatem duchow, swiatem ktorego nie jestesmy w stanie pojac, zreszta kazda nowela konczy sie porazka czlowieka, przy czym w jednym wypadku nieszczescie zmienia jego los na lepszy, bowiem glowny bohater zostaje przez ducha okrutnie okaleczony nie ze swojej winy. swiat duchow jest prostszy, ale i bardziej wymagajacy. dana obietnica czy wiernosc malzonce stanowi wartosc najwyzsza. kobayashi podejmuje tematy zupelnie rozne, konstruuje obrazy bardzo skromnie, narrator momentami opowiada losy bohaterow, skraca fabule, opisuje to czego nie widac, ale nie moralizuje, nie oskarza ani nie usprawiedliwia bohaterow, pozostawia olbrzymie pole do interpretacji. 'kwaidan' nie jest filmem latwym. jest przede wszystkim obrazem bardzo dlugim, wiekszosc scen rozgrywa sie wsrod sztucznego otoczenia i moze to niekiedy razic lub irytowac. swiadczy to jednak wylacznie o jego niepowtarzalnosci, swobodzie z jaka rezyser porusza marionetkami w swoim teatrze, operuje swiatlem i cieniem, pokonujac ograniczenia techniczne wprowadza widza w swiat nieograniczonej wyobrazni...