Švankmajer raz jeszcze zaprasza widzów w szaloną podróż wyobraźni. Tym razem szaleństwo jest pełne, a zdrowego rozsądku z pozoru zupełnie brak. Oto obserwujemy przedziwne przygody Jeana, człowieka nie w pełni władz umysłowych, który towarzyszy wariatom większym od siebie. W filmie nie ma ani jednej zdrowej na umyśle osoby. Wszyscy są wariatami, zarówno ci biegający na swobodzie, jak i ci zamknięci w celach.
Patrząc jednak szerzej, "Szaleni" można odbierać jako filozoficzną opowieść o naszych czasach, gdzie wolność jednostki zmaga się z ograniczeniami systemowymi. Švankmajer nie jest optymistą. Świat jaki rysuje przed widzem to świat szaleńców, gdzie jedynie wybrać można pomiędzy różnymi formami obłędu, lecz gdzie zdrowego rozsądku nie ma za grosz.
Film czerpiący garściami z de Sade'a może miejscami być niesmaczny bądź nawet obrazoburczy, dlatego też nie spodziewam się go w powszechnej dystrybucji w Polsce. "Szaleni" to eksperyment formalny, przedziwny, groteskowy, czasem obrzydliwy. Trudno uznać film za rewelacyjny, jak dla mnie był nieco ciężkawy pomimo całej swojej przedziwnej oryginalności, pozbawiony polotu. Niemniej jednak jest to eksperyment ciekawy, który można obejrzeć, jeśli rzeczywiście ma się otwarty umysł.