Dirk Bogarde 

Dirk Bogarde, a właściwie Derek Jules Gaspard Ulric Niven van den Bogaerde, urodził się 28 marca 1921 roku w Hampstead koło Londynu. Jego ojciec, Ulric van den Bogaerde, z pochodzenia Holender, był dyrektorem artystycznym tygodnika "Time", matka, Margaret Niven - aktorką. Bogarde idąc początkowo śladami ojca studiował sztuki piękne w Chelsea Academy of Fine Arts pracując jednocześnie jako scenograf i grafik. Jednakże w latach 30-tych zdecydował się porzucić sztuki piękne dla dramatu i rozpoczął studia na wydziale aktorskim University College w Londynie. Jego sceniczny debiut, jeszcze pod nazwiskiem Derek Bogaerde, przypadł na rok 1939. Wybuch II Wojny Światowej przerwał karierę początkującego aktora. Bogarde został wcielony do wojska gdzie służył w siłach wywiadowczych. Jego jednostka brała m.in. udział w wyzwalaniu obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen. W ciągu swojej pięcioletniej służby wojskowej Bogarde otrzymał siedem odznaczeń i awansował do rangi majora.

Powrót aktora, występującego już pod nazwiskiem Dirk Bogarde, do kariery scenicznej, nastąpił po wojnie. Początkowo występował w teatrze, a w 1947 roku otrzymał swoja pierwszą niewielką rolę filmową w filmie Dancing with Crime. Pierwsza duża rola filmowa przyszła w 1950 roku. Bogarde zagrał zabójcę policjanta Toma Rileya w kryminale The Blue Lamp. Pojawiał się również na deskach teatru, jednak bezpośredni kontakt z rosnącą rzeszą fanów, którzy zaczęli wręcz prześladować aktora, oraz... sceniczna trema z powodu której cierpiał, sprawiły że porzucił teatr dla filmu.

W 1954 roku Bogarde po raz pierwszy pojawia się w filmie Josepha Loseya zatytułowanym The Sleeping Tiger (Śpiący tygrys). Największe sukcesy tej pary przyjdą w latach 60-tych. Tymczasem Bogarde otrzymuje rolę doktora Simona Sparrowa w komedii Doctor in the House (1954). Sukces przechodzi wszelkie oczekiwania. Aktor staje się idolem kobiet i określany jest mianem "brytyjskiego Rocka Hudsona". Rolę sympatycznego doktora powtórzy jeszcze w kolejnych filmach z tej serii Doctor at Sea (1955), Doctor at Large (1957) i Doctor in Distress (1963).
Zachęcony kasowym i artystycznym sukcesem w swojej ojczyźnie, Bogarde postanawia spróbować szczęścia w Hollywood. W Ameryce aktor gra w dwóch wysokobudżetowych filmach kostiumowych: rolę Franciszka Liszta w filmie Song without End (Pieśń bez końca) (1960) oraz The Angel Wore Red (1960), w którym partneruje mu Ava Gardner. Oba filmy zrobiły klapę, co skutecznie zniechęciło Bogarde'a do dalszej hollywoodzkiej kariery.

Komercyjny sukces i rola przystojnego "pin-up boy'a" nie satysfakcjonują aktora. Bogarde poszukuje ról o pogłębionym rysunku psychologicznym. Przełom, zarówno artystyczny jak i obyczajowy przynosi rola w filmie Victim (Ofiara) (1961) w reżyserii Basila Deardena. Aktor zagrał w nim żonatego prawnika, Melville'a Farra, który jest szantażowany z powodu swojego homoseksualizmu. Film dokonał pewnego przewrotu myślowego po raz pierwszy ukazując homoseksualistę w pozytywnym świetle. Przyjęcie tego rodzaju roli wymagało od Bogarde'a nie lada odwagi, gdyż aktor będący dotąd ulubieńcem publiczności i pupilkiem kobiet, rolą tą całkowicie zburzył swoje dotychczasowe emploi. Ryzyko opłaciło się jednak. Film wywołał gorącą dyskusję, a Bogarde'a zaczęto postrzegać jako interesującą postać. Za rolę w filmie Victim otrzymał swoją pierwszą nominację do nagrody British Academy of Film & Television Arts (BAFTA).
Okazję do stworzenia pierwszej z galerii mistrzowskich kreacji aktorskich przyniósł film Josepha Loseya Servant (Służący) (1963), w którym aktor stworzył postać demonicznego służącego manipulującego swoim chlebodawcą. Scenariusz filmu napisał Harold Pinter. W 1964 roku Losey i Bogarde współpracują ponownie na planie filmu King and Country (Za króla i ojczyznę), a w 1967 r kręcą Accident (Wypadek), ponownie ze scenariuszem Pintera.
Niezwykle owocna współpraca z Loseyem pozwoliła aktorowi rozwinąć i ukazać pełnię swoich możliwości. Za rolę w Służącym Bogarde otrzymuje swoją pierwsza nagrodę BAFTA. Z drugiej strony, Joseph Losey przyznawał w późniejszych wywiadach że znakomite role jaki Bogarde stworzył w jego filmach nadały również rozgłos nazwisku ich reżysera i przyczyniły się do uznania jakim Losey cieszył się w latach 60-tych.
Swoja kolejną nagrodę BAFTA aktor otrzymuje za rolę w filmie Johna Schlesingera Darling (1965), w którym partneruje Julie Christie. Gra jedną z głównych ról w filmie Johna Frankenheimera The Fixer (tytuł polski Żyd Jakow) (1968).

W 1969 roku Bogarde pojawia się po raz pierwszy w filmie Luchino Viscontiego Zmierzch bogów (La Caduta degli Dei). Na sam szczyt aktorskich możliwości wynosi go jednak rola Gustava von Aschenbacha w kolejnym filmie Viscontiego Śmierć w Wenecji (Morte a Venezia) (1971), będącego adaptacją noweli Tomasza Manna. Bez przesady można powiedzieć że rola starzejącego się kompozytora, owładniętego obsesją na punkcie pięknego polskiego chłopca Tadzia, a także niespełnioną tęsknotą za doskonałym pięknem, które prowadzą do upadku i w końcu do śmierci Aschenbacha, jest jedną z najwspanialszych kreacji aktorskich w historii kina. Sam Bogarde uważał że rola ta jest szczytowym osiągnięciem jego kariery i nigdy już nie będzie w stanie zagrać nic równie interesującego. Rzeczywiście, po Śmierci w Wenecji aktor zagrał już niewiele ról. Odrzucał scenariusze które uważał za mało interesujące. Jednocześnie zaczął pisać książki i wspomnienia, które spotkały się z dużym zainteresowaniem.

Z późniejszych filmów aktora warto niewątpliwie wymienić Nocnego portiera (Il Portiere di Notte) (1974) Liliany Cavani. Bogarde gra w nim byłego SS-mana, który pracuje jako nocny portier w wiedeńskim hotelu. Przypadkowo spotyka w nim swoją byłą ofiarę (Charlotte Rampling), z którą w obozie koncentracyjnym połączył go perwersyjny, sado-masochistyczny związek. Ich wzajemna namiętność, będąca osobliwą mieszanką bólu i czułości, wybucha ponownie, prowadząc do dramatycznego finału. Film ze względu na odwołania do nazizmu i obozów koncentracyjnych oraz uwypuklenie perwersyjnej seksualności wywołał skandal obyczajowy, jednakże niepokojące kreacje jakie stworzyli Rampling i Bogarde spotkały się z uznaniem widzów i krytyki.

Pod koniec lat 70-tych Bogarde coraz rzadziej pojawiał się na ekranie, poświęcając więcej czasu pisarstwu. W 1977 był częścią gwiazdorskiej obsady filmu wojennego O jeden most za daleko (A Bridge too far) Richarda Attenborough, i w tym samym roku, wraz z Johnem Gielgudem zagrał w filmie Alaina Resnais Providence (Opatrzność). W 1978 pojawił się u Reinera Wernera Fassbindera w adaptacji powieści Vladimira Nabokova Despair (Rozpacz).
Ostatnim filmem w którym zagrał był kameralny dramat Daddy nostalgie (1990) Bertranda Tavereniera, gdzie partnerowała mu Jane Birkin w roli córki która chce odnowić utracony kontakt ze swoim umierającym ojcem, granym przez Bogarde'a.

Mimo coraz rzadszej obecności na dużym ekranie, aktor był obecny w życiu publicznym. W 1984 roku, jako pierwszy Brytyjczyk, został przewodniczącym Jury Festiwalu Filmowego w Cannes. W 1992 w uznaniu swoich zasług, otrzymał od królowej Elżbiety II tytuł szlachecki.

Aktor zazdrośnie strzegł sekretów życia prywatnego. Choć w pamiętnikach opisuje swoje bliskie relacje z kobietami, m.in. francuską aktorką Capucine oraz Judy Garland, to jednak najtrwalszy związek połączył go z mężczyzną - producentem Anthonym Forwoodem. Bogarde i Forwood przez wiele lat mieszkali w odrestaurowanym zamku na południu Francji, dopiero na początku lat 80-tych ze względu na chorobę Forwooda przenieśli się do Londynu. Bogarde opiekował się chorym na raka przyjacielem aż do jego śmierci w 1988 roku.
W 1996 roku aktor przebył udar mózgu, po którym został częściowo sparaliżowany. Stał się gorącym zwolennikiem eutanazji i został wiceprzewodniczącym Voluntary Euthanasia Society. Wypełnienie woli aktora nie było konieczne. Bogarde zmarł 8 maja 1999 roku w Londynie na zawał serca. Według słów jego bratanka, chciał aby po śmierci po prostu "zapomniano o nim". Jego ostatnią wolą było aby jego prochy rozrzucono nad ukochaną Francją.