Harry Dean Stanton, właściwie Harry Dean Stanton Jr., był amerykańskim aktorem filmowym i telewizyjnym. Urodził się 14 lipca 1926 roku w West Irvine w stanie Kentucky, a zmarł 15 września 2017 roku w Los Angeles. Zasłynął przede wszystkim z ról drugoplanowych w takich filmach jak "Obcy – 8. pasażer Nostromo" czy "Paryż, Teksas". W swojej długiej karierze, która trwała ponad sześć dekad, zdobył liczne nagrody i nominacje, często doceniany przez środowisko kina niezależnego.

Wczesne lata
Harry Dean Stanton urodził się w Kentucky jako syn Ersel i Sheridana Harry’ego Stantonów. Dorastał w Lexington, gdzie ukończył Lafayette Senior High School. W czasie II wojny światowej służył w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych, biorąc udział w bitwie o Okinawę. Po zakończeniu służby studiował na Uniwersytecie Kentucky, gdzie rozwijał swoje zainteresowania aktorskie. Następnie doskonalił warsztat w Pasadena Playhouse w Kalifornii.

Historia kariery
Karierę aktorską rozpoczął pod koniec lat 50. od ról w westernach, pojawiając się między innymi w "Tomahawk Trail". Wczesne lata jego kariery to przede wszystkim występy gościnne w popularnych serialach telewizyjnych oraz mniejsze role filmowe. Stopniowo zdobywał uznanie dzięki charakterystycznym kreacjom drugoplanowym. Przełomowym momentem był występ w "Ojciec chrzestny II" Francisa Forda Coppoli, a międzynarodową sławę przyniósł mu udział w filmie "Obcy – 8. pasażer Nostromo" w reżyserii Ridleya Scotta. Kolejnym ważnym etapem było wcielenie się w postać Travisa Hendersona w "Paryż, Teksas" Wima Wendersa, co ugruntowało jego pozycję jako cenionego aktora charakterystycznego. Stanton regularnie współpracował również z Davidem Lynchem, pojawiając się w jego filmach i serialach. Aktywny zawodowo pozostał do śmierci, a jego ostatnią znaczącą rolą była kreacja w filmie "Szczęściarz" z 2017 roku.

Najważniejsze role
Do najważniejszych ról Harry’ego Deana Stantona można zaliczyć:
- Travis Henderson w filmie "Paryż, Teksas"
- Brett w filmie "Obcy – 8. pasażer Nostromo"
- Harold "Mózg" Hellman w filmie "Ucieczka z Nowego Jorku"
- Bud w filmie "Komornicy"
- Apostoł Paweł w filmie "Ostatnie kuszenie Chrystusa"
- Johnnie Farragut w filmie "Dzikość serca"
- Lyle Straight w filmie "Prosta historia"
- Carl Rodd w filmie "Twin Peaks: Ogniu krocz ze mną"
- Lucky w filmie "Szczęściarz"
Wszystkie filmy i seriale z udziałem aktora znajdziesz TUTAJ.

Nominacje i zdobyte nagrody
Harry Dean Stanton zdobył łącznie 11 nagród i 12 nominacji w swojej karierze. Otrzymał nominację do Gotham Independent Film Award za najlepszego aktora za rolę w filmie "Szczęściarz", nominację do Screen Actors Guild Award za wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie "Zielona mila" oraz wyróżnienie specjalne na Thessaloniki Film Festival za rolę w filmie "Szczęściarz". Uhonorowano go również nagrodą za całokształt twórczości od Phoenix Critics Circle.
Pełną listę nominacji i nagród można znaleźć TUTAJ. 

Działalność poza aktorstwem
Harry Dean Stanton był również utalentowanym muzykiem. Grał na gitarze, harmonijce ustnej i perkusji, a także śpiewał. W 2014 roku wydał album "Harry Dean Stanton: Partly Fiction", będący ścieżką dźwiękową do filmu dokumentalnego o tym samym tytule. Jego działalność muzyczna obejmowała również występy w filmach i na żywo. Stanton zasiadał również w jury konkursu głównego na 45. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.