Chwała Ciekawostki

Role

Prawdopodobnie Matthew Broderick jest dalekim krewnym Roberta Goulda Shawa - postaci, którą gra w filmie.

Matthew Broderick był pierwszym wyborem Edwarda Zwicka do roli Roberta Goulda Shawa.

Błędy w filmie

W filmie czarni żołnierze byli w większości zbiegami z południa. W rzeczywistości większość z nich urodziła się wolna, w północnych stanach.

Podczas ataku na fort Wagner ocean jest z lewej strony. Tak naprawdę w momencie oblężenia fortu ocean znajdował się z prawej strony.

Gdy ludzie Shawa odmawiają przyjęcia wypłat mniejszych niż biali żołnierze, pułkownik Shaw jest zdziwiony tym faktem. W rzeczywistości to był jego pomysł i to on osobiście zachęcał swoich żołnierzy do tego.

Napisy końcowe w filmie wyjaśniają, że fortu Wagner nigdy nie zdobyto. W rzeczywistości załoga fortu sama oddała się w ręce Unionistów 6 tygodni po ataku 54. pułku.

Na początku filmu jest scena, w której Morgan Freeman rozmawia z dziećmi. Gdy odchodzi, te machają mu na pożegnanie. Widać wtedy, że mają nowoczesne zegarki na rękach.

Gdy 54. pułk maszeruje przez miasteczko w stanie Karolina Południowa, w tle przez chwilę widać współczesnych turystów.

Większość żołnierzy 54 pułku, wbrew temu co widać w filmie, reprezentowała klasę średnią, była wykształcona i inteligentna. Wielu z żołnierzy przelewało swoje przeżycia na papier.

W scenach w nocy przed wielkim atakiem na fort Wagner, widać oddech żołnierzy, co jest wysoce nieprawdopodobne w Karolinie Południowej w lipcu.

Niebo zmienia się z czystego w pochmurne wielokrotnie w czasie sceny na plaży, tuż przed atakiem na Fort Wagner.

Podczas ataku na fort Wagner widać, że bagnety są wykonane z gumy.

Gdy major Forbes przybywa na miejsce starcia żołnierzy 54 pułku z białymi żołnierzami Unii, kapral, którego przywołuje Forbes, w pewnym momencie staje się sierżantem, a chwilę później znów kapralem.

W filmie Shaw pyta, kto poniesie flagę, jeśli ta upadnie na ziemię podczas ataku na fort Wagner. W rzeczywistości to generał Strong zadał to pytanie, a Shaw zgłosił się wówczas na ochotnika do niesienia flagi.

Położenie Słońca znacznie się zmienia, gdy Shaw bada plażę przed fortem Wagner.

Pułkownik Shaw zgłasza się na ochotnika do poprowadzenia ataku na fort Wagner. W rzeczywistości pułkownik dostał rozkaz, by poprowadzić atak.

W napisach końcowych podano, że "ponad połowa pułku zginęła w ataku na Fort Wagner". W rzeczywistości w bitwie tej zginęło 116 żołnierzy z 54. Pułku, co stanowi mniej niż 20% stanu osobowego.

Gdy Rawlins rozdaje żołnierzom karabiny Enfield, to przydziela je według numeru seryjnego każdej sztuki. W rzeczywistości na karabinach Enfield nie było numerów seryjnych - są one tylko na reprodukcjach.

Podczas bitwy Trip siłuje się z żołnierzem Konfederacji. Zaraz przed tym, jak Trip uderza go drewnianym kijem, na głowie żołnierza pojawia się kapelusz, którego nie było we wcześniejszych ujęciach.

Kiedy artyleria Unii ostrzeliwuje Fort Wagner, widoczne jest około tuzina dział, przy których leżą skrzynie z amunicją. W rzeczywistości, ze względów bezpieczeństwa, umieszczano je kilkanaście metrów za działami.

W czasie pierwszej potyczki z udziałem 54. pułku z ujęcia na ujęcie nagle wszyscy czarnoskórzy żołnierze mają na karabinach bagnety, mimo iż nikt nie wydał rozkazu, aby je założyć.

Kiedy 54. Pułk przygotowuje się do bitwy, Rawlins krzyczy do żołnierzy, aby formowali szereg, lecz jego usta się nie poruszają.

Długość zarostu majora Forbesa zmienia się pomiędzy ujęciami w scenie, w której przemawia generał Strong, a także następnego dnia w scenie bitewnej.

Kiedy pułkownik Shaw pada zabity, wyraźnie widać kabel odciągający jego nogę.

W bitwie pod Antietam (scena otwierająca film) widzimy żołnierzy Unii, którzy są oddaleni o kilkanaście metrów od linii utworzonej przez oddziały Konfederatów. W następnym ujęciu są oni oddaleni aż o ok. 30 m.

Zmarły Shaw, leżący wśród zwłok swoich żołnierzy, oddycha.

Na początku bitwy o James Island, Shaw krzyczy do swoich żołnierzy, ale widać, że jego usta się nie ruszają.

Shaw, ranny w bitwie pod Antietam, czołga się, aby położyć się obok zmarłego żołnierza. Kiedy znajduje go Rawlins, Shaw leży obok kompletnie innej osoby.

Podczas bitwy o James Island, major Forbes dwukrotnie strzela do wielkiego żołnierza wojsk konfederackich. Żołnierz pada na Forbesa, obaj upadają na ziemię. Kapelusz i mundur Konfederata zmieniają się między ujęciami.

Kiedy 54. Pułk maszeruje przez miasteczko w Karolinie Południowej, widoczni są turyści, którzy niefortunnie znaleźli się na planie.

Podczas bitwy o James Island, Thomas przebija na wylot bagnetem klatkę piersiową konfederackiego żołnierza. W następnym ujęciu widać plecy Konfederaty, ale nie widać ani Thomasa, ani rany, ani karabinu, ani bagnetu.

Kiedy 54. pułk maszeruje przez miasteczko w Karolinie Południowej i mija lożę honorową, po prawej stronie zauważyć można krzesło reżysera filmu.

Trip zostaje wychłostany, ale kara chłosty zabroniona została w wojskach Unii w roku 1861 (czas akcji sceny to rok 1863).

Shaw, jadąc na koniu, ćwiczy celność w uderzaniu szablą "atakując" arbuzy. Nie byłoby to możliwe w Bostonie podczas zimy.

W pewnym momencie słyszymy, jak z ust pułkownika Shawa pada komenda: "At ease" ("Spocznij"). W okresie Wojny Secesyjnej owa komenda brzmiała jednak inaczej: "rest" lub "in place rest".

W scenie pierwszego poboru żołnierzy widzimy, jak klamerka na kepi pułkownika Shawa kilkukrotnie zmienia położenie.

Tuż przed atakiem na fort Wagner pułkownik Shaw wydaje rozkaz "Naprzód, marsza!", po czym wykonuje pierwszy krok prawą nogą. Powinien był to zrobić lewą nogą, jak reszta pułku.

W scenie, w której pułk. Shaw rozkazuje szeregowemu Shartsowi oddać strzał treningowy, żołnierz przystawia broń do prawego policzka i przymyka prawe oko, a powinien był przymknąć oko lewe.

Miejsce kręcenia

Film nakręcono w USA, w stanach: Georgia (miasto Savannah i wyspa Jekyll Island) i Massachusetts (miasta Boston, Ipswich, Sturbridge).

Pozostałe

Sceny przyjęcia sfilmowano w domu Jima Williamsa w Savannah. Dom ten oraz jego właściciel byli inspiracją do powstania filmu "Północ w ogrodzie dobra i zła" (1997).

Pułk 54. nie był w rzeczywistości złożony z samych Afroamerykanów. Zgłosiło się do niego tak wiele osób, że musiano utworzyć osobny pułk, 55.

Spośród żołnierzy 54. pułku piechoty Massachusetts jedynie Robert Gould Shaw był postacią autentyczną.

W filmie Shaw podjął decyzję o dowodzeniu oddziałem czarnoskórych żołnierzy w jeden dzień. W rzeczywistości zajęło mu to kilka dni.

Pułkownik Shaw był żonaty. Jego żona nie pojawia się jednak w filmie.

Według wielu historycznych źródeł, Shaw nie zginął przed fortem Wagner, lecz został trafiony w serce i wpadł do fortu. Jego żołnierze ruszyli za nim i polegli.

Jane Alexander, grająca matkę Shawa, miała początkowo być jedną z ważniejszych postaci w filmie, jednak niemal wszystkie sceny z jej udziałem zostały wycięte.

Nazwisko Cabot Forbes jest połączeniem imienia jednego z przyjaciół Roberta Shawa oraz nazwiska innego przyjaciela.

Drugim dowódcą pułku był w rzeczywistości pułkownik Edwin Hallowell. Na nim wzorowano fikcyjną postać Cabota Forbes'a. Sam Hallowell, choć ciężko ranny, przeżył atak na fort Wagner i dowodził pułkiem, aż do jego rozwiązania w 1865 roku. W stan spoczynku przeszedł jako generał brygady.

W brytyjskiej wersji filmu (zarówno kinowej, jak i tej przeznaczonej do dystrybucji wideo) wycięto ujęcia, w których padają "zabite" konie.

Specjalnie dla szkół opracowano wersję z oznaczeniem wiekowym "PG", w której nie ma krwi, a na początku filmu Denzel Washington udziela komentarza.

Niektóre ujęcia w scenie bitwy o Antietam kręcono podczas rekonstrukcji bitwy o Gettysburg, w której udział wzięło ok. 15,000 osób.

Większość scen z udziałem majora Forbesa (Cary Elwes) wycięto z filmu.

Scenę pierwszej potyczki z udziałem 54. Pułku kręcono w lutym 1989 roku. Ponieważ przez cały czas padał śnieg, trzeba było zorganizować specjalne grzejniki, które mogłyby go stopić. Miesiąc później rozpoczęto kręcenie scen rozgrywających się właśnie w zimie, ale, paradoksalnie, temperatura gwałtownie wzrosła i śnieg zelżał. Trzeba było tym razem załatwić armatki śnieżne.

Zdjęcia do filmu trwały od 9 lutego do 30 kwietnia 1989 roku.