Pogrzeb kartofla Opisy

Po zakończeniu wojny Mateusz, były więzień obozu koncentracyjnego, powraca do rodzinnej wioski. Mieszkańcy nie są mu przychylni, gdyż zmuszeni są oddać mu jego rymarski dobytek. Mateusz mieszka więc samotnie oczekując powrotu syna Jurka.
Gdy okazuje się, że ziemia dworska ma zostać podzielona pośród chłopów jeden z nich, Stefan Grzelak, robi wszystko by Mateusz jej nie dostał - przekupuje kapitana z ekipy parcelacyjnej swoją dziewczyną Hanką.
Jedyny przyjazny Mateuszowi Pasiasia przypomina sobie, że podczas okupacji syn Mateusza pojawił się w wiosce. Był ciężko ranny, lecz nikt nie udzielił mu pomocy.