Siostra zakonna Helen Prejean (Susan Sarandon) otrzymuje list z więzienia, w którym Matthew Poncelet (Sean Penn) prosi ją o kontakt. Młody mężczyzna jest skazany na śmierć za gwałt i morderstwo, jednak twierdzi, że jest niewinny. Siostra próbuje wystąpić z petycją o jego ułaskawienie.

Siostra Helen Prejean (Susan Sarandon) koresponduje z więźniami. Dodaje im otuchy, próbuje wzbudzić w nich skruchę i żal za przestępstwa, które popełnili. Pisze listy do Matthew Ponceleta (Sean Penn), zabójcy skazanego na śmierć. Gdy zbliża się dzień egzekucji, Matthew prosi, aby siostra Helen została jego duchownym opiekunem. Siostra przybywa do więzienia i rozpoczyna walkę o duszę skazańca. Próbuje poskromić gniew Matthew, skłonić go do przemyśleń i zrozumienia, że kara jaką musi ponieść jest nieunikniona. Scenariusz oparto na prawdziwej historii opisanej przez siostrę Helen Prejean w powieści pt. "Dead Man Walking", opublikowanej w 1993 roku, a napisał go Tim Robbins (prywatnie mąż Susan Sarandon).

Siostra Helen Prejean dostaje list od Matthew Ponceleta, który jest młodym chłopakiem skazanym na śmierć za zabójstwo pary kochanków. Ona jednak widzi w skazanym przede wszystkim samotnego i zdesperowanego człowieka. Dlatego postanawia zostać opiekunką duchową Matthew i towarzyszyć mu w jego ostatniej drodze. Bardzo szybko odkryje, że zadanie, którego się podjęła, może kosztować ją więcej niż przypuszczała.

Siostra Helen (Susan Sarandon) prowadzi korespondencję z Matthew Ponceletem (Sean Penn), więźniem skazanym na śmierć za zabójstwo pary młodych kochanków. Matthew prosi w listach zakonnicę, by spotkała się z nim i została jego duchową opiekunką. Helen ulega namowom skazańca. Odwiedziny i wielogodzinne rozmowy z siostrą zmieniają mężczyznę, który zaczyna rozumieć, jak niegodnego czynu się dopuścił.

Historia związku pomiędzy zakonnicą a mordercą oparta na kanwie bestsellerowej powieści Helen Prejean.

Siostra Helen (Sarandon) dostaje list od oczekującego na egzekucję mordercy, Matthew Ponceleta (Penn). Pełen agresji, wrogości i kompleksów mężczyzna prosi o jej duchowe wsparcie. Zakonnica zaczyna budować ze skazańcem specyficzną relację. Wkrótce zaczyna kwestionować system karny i niejako wbrew swej woli i opinii środowiska podejmuje żmudne starania o ułaskawienie więźnia.

Zainspirowane prawdziwymi wydarzeniami "Przed egzekucją" to dogłębne studium zbrodni, kary i odkupienia. Wspaniała kreacja Susan Sarandon przyniosła jej w 1995 r. Oscara® dla Najlepszej Aktorki, Sean Penn zaś otrzymał nominację do tej prestiżowej nagrody w kategorii Najlepszy Aktor.

Przejmujący obraz Tima Robbinsa do dziś uważany jest za jeden z najbardziej poruszających filmów dekady.