Dobry, zły i brzydki Ciekawostki

Role

W kinowym zwiastunie filmu "Dobry, zły i brzydki" - Angel Eyes przedstawiony jest publiczności jako "Brzydki", natomiast Tuco jako "Zły", czyli odwrotnie niż w filmie.

Sergio Leone zaproponował Charlesowi Bronsonowi już drugi raz rolę w jego spaghetti westernie. Tym razem miał wcielić się w rolę Tuco. Poprzednio odrzucił propozycję, teraz by się zgodził, jednak miał już podpisany kontrakt na "Parszywą dwunastkę".

Sergio Leone zaproponował Clintowi Eastwoodowi, Lee Van Cleefowi i Eliemu Wallachowi, aby ci zagrali u niego jeszcze raz - tym razem epizodycznie. Chciał, aby wcielili się w rolę trzech rewolwerowców, których zabija Charles Bronson w filmie "Pewnego razu na Dzikim Zachodzie". Na propozycję przystali Van Cleef i Wallach, niestety Eastwood zrezygnował. Dlatego też, Leone nakręcił scenę z całkiem innymi aktorami.

Jack Elam odrzucił rolę jednorękiego strzelca, do którego Tuco strzela na początku filmu.

Początkowo Sergio Leone chciał, by rolę Brzydkiego zagrał Gian Maria Volonte.

Wbrew powszechnej opinii Sergio Leone nie zaproponował roli Tuco Eliemu Wallachowi, po tym jak zobaczył go w roli Calvery w "Siedmiu wspaniałych". Zrobił to po obejrzeniu filmu "Jak zdobywano Dziki Zachód", w którym Wallach zagrał bandytę.

Błędy w filmie

Dynamit użyty przez Tuco i Blondiego do wysadzenia mostu został wynaleziony w 1867 roku przez Szweda Alfreda Nobla. Akcja filmu rozgrywa się w czasie wojny secesyjnej, która miała miejsce w latach 1861-65.

Jeden z ludzi Angela używa Remington Revolving Rifle (rewolwera z długą lufą). Tę broń zaczęto produkować w 1866 roku, czyli po zakończeniu wojny secesyjnej (1861-65), podczas której rozgrywa się akcja filmu.

Kiedy Blondie i Tuco rozmawiają z oficerem Unii, który to ma rozkaz zdobycia mostu, możemy dostrzec w tle śmiejącego się żołnierza. Żołnierz ten od razu poważnieje, gdy orientuje się, że scena z jego udziałem jest kręcona, a w następnym ujęciu nawet patrzy w stronę kamery.

W czasie sceny zakładania dynamitu przez Tuco i Blondiego, pomiędzy słupami podtrzymującymi most można zauważyć przejeżdżający samochód.

Po finałowym pojedynku tytułowych bohaterów Tuco znowu ma zaciśniętą pętlę na szyi. Na jednym z ujęć jego głowy widać samochód (po prawej stronie ekranu, przy głowie Tuco), w innym spacerującego człowieka (po lewej stronie ekranu, przy głowie Tuco).

W momencie, gdy szeryf rozwija przed Tuco list gończy, można odczytać podpis pod zdjęciem "Brzydkiego": "Guy Calloway". Tego samego plakatu użyto w filmie "Za kilka dolarów więcej", gdzie Guy Calloway był bandytą ściganym przez Mortimera. Zdjęcie Tuco zostało naklejone.

W jednej ze scen Blondie w dość szczególny sposób przywiązuje do belki linę, na której ma zawisnąć. Po uderzeniu pocisku artyleryjskiego Tuco spogląda na linę zawiązaną w zupełnie inny sposób.

Kiedy Angel Eyes zostaje trafiony przez Blondiego, na ziemię upada jego kapelusz. Po drugim trafieniu wypuszcza rewolwer i można zauważyć, że kapelusz leży bliżej grobu niż w ostatnim ujęciu, w jakim go było widać.

Angel Eyes używa pistoletu Remington Army, kal. .44. Blondie korzysta z Colt Navy, kal. .36, zaś Tuco strzela z rewolweru złożonego z trzech innych: rękojeść z Colta Navy, cylinder z Joslyna, lufa z Smith & Wessona. Takie złożenie broni jest w rzeczywistości niewykonalne.

W sklepie z bronią Tuco bawi się rewolwerem Belgian Galand, kal. 10.4mm (jest to pierwsza broń, którą bierze tam do ręki). Pistolet ten skonstruowano w 1868 roku. Nie miał prawa wystąpić w czasie rozgrywania się akcji filmu, czyli okresu wojny secesyjnej (1861-1865).

W scenie, w której Tuco przystawia lufę rewolweru do policzka właściciela hotelu, widać (oczywiście w przybliżeniu), że pistolet jest nieprawidłowo załadowany. Błąd jest na tyle poważny, że uniemożliwiłby Tuco strzelanie.

Na jednym z nagrobków w pobliżu grobu oznaczonego jako "Unknown" widnieje data śmierci 1867 rok, czyli dwa lata po zakończeniu wojny secesyjnej.

Gdy po raz pierwszy widać dyliżans jadący przez pustynię, można zauważyć osobę, która nim steruje.

W pustynnym mieście Tuco i Blondie otrzymują wiadomość od Angel-Eyesa: "see you later idiots", ale jeżeli dokładniej się przyjrzeć, widać, że jest to fragment scenariusza z kwestiami aktorów.

W finałowym pojedynku Tuco w jednym z ujęć opuszcza dłoń do poziomu swojego rewolweru, chociaż w poprzednim ujęciu była już w tej pozycji.

W jednej ze scen, Tuco wychwala generała Lee i przeklina generała Granta. Akcję filmu umieszczono w trakcie inwazji Konfedratów na Nowy Meksyk w roku 1862. W tym czasie obaj dowódcy byli jeszcze praktycznie nieznani.

Żołnierze Unii walczący o most strzelają z dział Gatling, mimo że zaczęto ich używać w ostatnich miesiącach wojny secesyjnej (1861-65), a akcja filmu rozgrywa się w czasie kampanii prowadzonej w Nowym Meksyku w roku 1862.

W środku Nowego Meksyku Tuco pokazuje Blondiemu mapę i sugeruje, aby ruszyć na północny zachód w stronę Teksasu, chociaż wszystkie części Teksasu leżą na południe albo na wschód od Nowego Meksyku.

Flaga Konfederatów walczących o most nie była ich narodową flagą, tylko sztandarem Armii Północnej Wirginii dowodzonej przez generała Roberta E. Lee. Powinna być zatem widoczna w bitwach na wschodzie Stanów Zjednoczonych, a nie na ich zachodzie, jak to ma miejsce w filmie.

W scenie, w której Tuco ma zawisnąć na sznurze drugi raz (w mieście Valverde), egzekutor bardzo głośno czyta: "(...) poszukiwany w 15 hrabstwach tego stanu (...)". Nowy Meksyk nie był jeszcze stanem w roku 1862. Stało się to dopiero w 1912 roku.

W scenie pojedynku Tuco i Blondiego z gangiem Angel Eyesa w pustynnym mieście, na początku cienie dwóch bohaterów znajdują się za nimi. W następnych ujęciach widzimy je przed nimi.

Strzelba Winchester należąca do Blondiego zupełnie nie nadawała się do oddawania dokładnych, dalekich i celnych strzałów, jak to ma miejsce w filmie. Wczesne Winchestery były wyjątkowo niecelne i wykazywały przydatność jedynie na krótkich dystansach.

Kiedy Tuco i Blondie niosą skrzynkę z materiałami wybuchowymi położoną na noszach, skrzynka zmienia swoje położenie o 90 stopni pomiędzy dwoma kolejnymi ujęciami.

W scenie, w której Blondie mówi "Twoje ostrogi" i strzela do ostatniego meksykańskiego zabójcy w hotelu, ten upada w taki sposób, że ściana za jego plecami trzęsie się tak, jakby była to prowizoryczna konstrukcja dekoracji.

W kilku scenach filmu można zauważyć, że Tuco ma ogromne problemy z czytaniem. Jednak kiedy w grę wchodzi dwieście tysięcy dolarów w złocie, nie ma kłopotu, aby odczytać napis "Arch Stanton" na jednym z grobów...

W scenie pod koniec filmu, kiedy Blondie podaje cygaro umierającemu żołnierzowi, długość tego cygara zmienia się pomiędzy kolejnymi ujęciami: najpierw ulega skróceniu, a potem wydłużeniu.

Blondie i Tuco umieszczają ładunki dynamitu w kilku miejscach pod mostem. W trakcie detonacji następuje jedna wielka eksplozja niszcząca most, choć w rzeczywistości po takim zamontowaniu dynamitu powinno być kilka mniejszych następujących po sobie wybuchów.

W trakcie sceny, w której Tuco chce powiesić Blondiego, postać grana przez Eliego Wallacha odbezpiecza rewolwer dwukrotnie.

W kampanii w Nowym Meksyku w 1862 roku, będącej częścią wojny secesyjnej, brało udział około 3 tys. żołnierzy po każdej ze stron. Masakra na moście, jakiej jesteśmy świadkami w filmie, oznaczałaby koniec (ze względu na straty) działań wojennych w tym rejonie, co nie ma żadnego pokrycia z faktami historycznymi.

Kiedy Angel Eyes wchodzi do domu Stevensa, nad jego lewym ramieniem, w tle, można zauważyć wieżę trakcji elektrycznej.

Podczas sceny w obozie jenieckim, kiedy jest bity Tuco, jeden ze skrzypków przestaje grać. Śpiewacy za nim wciąż śpiewają, ale słychać tylko muzykę.

Kiedy Blondie porzuca Tuco na pustyni, związanego i z pętlą na szyi, można zauważyć jak sznur na szyi Tuco zmienia się między ujęciami. Raz widzimy sznur zwisający przed nim, raz jak jest przerzucony przez lewe ramię, a następnie znowu zwisający z przodu.

Kiedy trzej pistolero wraz z Tuco wchodzą do hotelu w Socorro, Tuco przykłada swój rewolwer do głowy właściciela hotelu, chcąc dowiedzieć się, czy Blondie wynajął u niego pokój. Tuco trzyma wtedy rewolwer Colt Navy. Jednak w następnym ujęciu, po tym jak Blondie zabija trójkę pistolero, Tuco trzyma rewolwer Colt Army.

Kiedy w ostatniej ze scen Blondie, siedząc na koniu, celuje ze swojej strzelby do Tuco, możemy dostrzec, jak w ręce służącej mu za podpórkę trzyma lejce. Jednak sposób, w jaki je trzyma, zmienia się między ujęciami.

Miejsce kręcenia

Sceny wojenne kręcono nad brzegiem hiszpańskiej rzeki Arlanzy.

Zdjęcia do filmu zrealizowano w Madrycie, Almeríi, Burgos i Grenadzie (Hiszpania), Rzymie (Włochy) oraz w Durango (Meksyk).

Finałową scenę na cmentarzu kręcono niedaleko Carazo w Castylli w Hiszpanii. Znajduje się tam tabliczka upamietniająca kręcenie filmu.

Pozostałe

Most, który wysadzają Blondie i Tuco, został zbudowany przez armię hiszpańską. Hiszpanie zgodzili się go wysadzić, ale tylko jeśli dokona tego kapitan hiszpańskiej armii. Kapitan był tak podekscytowany, że kiedy miano wysadzić most, nie zwrócił uwagi na Sergio Leone i wysadził go w powietrze kiedy żadna z kamer nie pracowała. Armii było tak przykro z tego powodu, że zdecydowali się wybudować most ponownie, tylko po to, żeby go później jeszcze raz wysadzić.

Ostatnio ukazała się odrestaurowana wersja filmu, z dodanymi piętnastoma minutami wyciętych scen. Trzeba było je zdubbingować, ponieważ nigdy wcześniej nie przetłumaczono ich na angielski. Clint Eastwood po trzydziestu latach, miał znów okazję wcielić się w człowieka bez imienia, tym razem jednak, tylko użyczając głosu.

Obóz jeniecki Betterville został zainspirowany prawdziwym obozem, który nosił nazwę Andersonville.

Kowbojski pas noszony przez Blondiego granego przez Clinta Eastwooda był używany przez tego aktora przy kręceniu telewizyjnego serialu "Rawhide".

Al Mulock, grający jednorękiego łowcę nagród próbującego zabić zażywającego kąpiel Tuco, nie był w stanie zapamiętać swojej kwestii. W końcu Sergio Leone kazał mu policzyć od jeden do dziesięciu w języku włoskim. Słowa, które słyszymy z jego ust w trakcie oglądania sceny to dubbing.

Eli Wallach był bliski otrucia po wypiciu kwasu użytego do wypalenia worków ze złotem, tak aby łatwiej było je rozerwać szpadlem. Kwas był przechowywany w butelkach po lemoniadzie. Wallach wypił mleko i zagrał scenę rozrywania worka z ustami pełnymi wrzodów...

Scena na cmentarzu, w której Tuco płoszy zabłąkanego psa, została całkowicie zaimprowizowana przez Eliego Wallacha odtwarzającego postać Brzydkiego. Aktor nie wiedział, że Sergio Leone postanowił, wzbogacić scenę obecnością tego zwierzęcia. Zaskoczenie Wallacha, nie było elementem gry aktorskiej, ale zupełnie spontaniczną reakcją.

Zdjęcia do filmu kręcono od kwietnia do lipca 1966 roku.

Sergio Leone bardzo słabo posługiwał się językiem angielskim, a Eli Wallach bardzo słabo mówił po włosku dlatego obaj porozumiewali się w języku francuskim.

Eli Wallach miał trudności z zagraniem sceny gdy Tuco spotyka swojego brata Pablo, który był zakonnikiem, ponieważ Luigi Pistilli, który grał Pablo nie potrafił mówić po angielsku.