Jack LondonI

Jack London był amerykańskim pisarzem - autorem wielu nowel, opowiadań i powieści. Swoim nowatorskim stylem obalił panujące w amerykańskiej literaturze wzorce i skierował ją na nowe tory. Charakteryzował się lekkością i płynnością stylu, barwnymi opisami przyrody, niecodziennym poczuciem humoru, analizą ludzkich zachowań oraz swobodnym językiem odbiegającym od ogólnie przyjętych wzorców literackich. W swoich opowieściach pokazywał okrutną stronę życia, nie szczędząc przy tym czytelnikowi drastycznych opisów.

Jack London urodził się 12 stycznia 1876 roku w San Francisco. Był nieślubnym dzieckiem wędrownego profesora astrologii, H. W. Chaneya i Flory Wellman. Wychowywał się pod opieką matki i ojczyma, Johna Londona, po którym przyjął nazwisko.

Z powodu ciągłych zmian pracy przez ojczyma i nietrafionych inwestycji finansowych matki, rodzina Londonów często się przeprowadzała. Młody Jack dorastał w ubóstwie. Trudne warunki materialne zmusiły go do podjęcia pracy już we wczesnym okresie jego młodości. Początkowo zajmował się rozwożeniem gazet, później pracował w fabryce konserw. Każdą wolną chwilę poświęcał na czytanie książek przygodowych, które rozbudziły w nim marzenia o dalekich i pełnych przygód podróżach. Zbudował nawet własną łódkę, którą pływał po zatoce San Francisco.

W wieku piętnastu lat Jack rzucił pracę i za pożyczone pieniądze kupił szkuner rybacki. Przyłączył się do grupy piratów ostrygowych i pod osłoną nocy wypływał na nielegalne połowy. Był to jeden z najbardziej burzliwych okresów jego życia - pełen niebezpieczeństw, pijackich bójek w portowych barach i ciągłego zagrożenia ze strony konkurencji i policji rzecznej. 

Po roku życia jako pirat ostrygowy, London wstąpił do policji rzecznej i rozpoczął walkę ze swoimi dawnymi kolegami po fachu. Mając siedemnaście lat zaciągną się na szkuner handlowy i odbył daleką podróż do Japonii i na Morze Beringa. Swoją wiedzą i umiejętnościami żeglarskimi zdobył uznanie i szacunek u najbardziej doświadczonych marynarzy. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych pracował w fabryce juty i elektrowni.

W 1893 roku London wziął udział w konkursie literackim jednej z gazet San Francisco i zdobył w nim pierwszą nagrodę za opowiadanie "Tajfun u brzegów Japonii". Po tym sukcesie poważnie zaczął myśleć o karierze pisarza i postanowił zdobyć wykształcenie. Niestety z powodu braku środków do życia i pracy musiał te plany odłożyć na później. Przez rok podróżował po Stanach Zjednoczonych jako włóczęga, przemierzając kraj na dachach pociągów towarowych oraz pod wagonami pasażerskimi. Chodził po domach "zarabiając" na chleb niesamowitymi opowieściami o swoich przygodach. Ostatecznie, za włóczęgostwo, został skazany przez sąd na miesiąc więzienia.

Po powrocie do rodzinnego miasta rozpoczął proces zdobywania wykształcenia. Bardzo szybko skończył szkołę średnią i zaczął przygotowywać się do egzaminów na Uniwersytet Kalifornijski. W tym samym czasie pisał artykuły do gazetki szkolnej. Na uniwersytecie studiował biologię, historię, filozofię, literaturę. Pod wpływem lektury Marksa wyrobił w sobie idee socjalistyczne i zbliżył się do Amerykańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej. Przyswoił sobie także poglądy Darwina, Spencera i Nietzschego, które ukształtowały jego życiową filozofię. Zdobywając wykształcenie London zaczął się zbliżać do osób z klasy średniej, którą zawsze podziwiał i szanował. Przebywając w tym środowisku poznał swoją pierwszą miłość, późniejszą narzeczoną, Mabel Applegarth. 

Niestety, po raz kolejny, ciężka sytuacja materialna zmusiła go do podjęcia pracy i porzucenia studiów. Do tego wszystkie czasopisma odrzucały jego pierwsze próby literackie. W 1987 roku London wyruszył do Klondike na Alaskę, gdzie odkryto pokłady złota. Poszukiwanie szlachetnego kruszcu nie powiodło się, a London wrócił z tej wyprawy ciężko chory na szkorbut. Nie zmarnował jednak tego czasu pilnie notując wszystko co widział i słyszał na północy.

Po powrocie do zdrowia, ponownie, zabrał się do pracy literackiej. Sypiał po pięć godzin na dobę, zapisywał minimum 1000 słów dziennie, wysyłał swoje prace do redakcji różnych gazet, a w wolnych chwilach czytał i spotykał się z narzeczoną. Po dwóch latach niepowodzeń i życia w skrajnej biedzie, w końcu ukazało się pierwsze opowiadanie Londona "Za zdrowie wędrowca na szlaku".

W 1899 roku opublikowana zastała "Odyseja północy", a rok później zbiór opowiadań "Syn wilka" i powieść "Zew krwi". Następnie wydane zostały kolejne dwa zbiory opowiadań i powieści "Córka śniegów" oraz "Wilk Morski". London stał się sławnym pisarzem, a jego dzieła zapoczątkowały nową erę w literaturze amerykańskiej i europejskiej. 

W 1900 roku Jack zerwał zaręczyny z Mabel Applegarth i poślubił Elizabeth May Maddern, która urodziła mu dwie córki. Małżeństwo przetrwało cztery lata, a już dzień po uzyskaniu rozwodu London ponownie wstąpił w związek małżeński - z Charmian Kittredge.

Początek XX wieku to dla Londona okres kilku ciekawych przygód. Przebywając w Londynie, w przebraniu włóczęgi przemierzał tamtejsze slamsy zbierając materiały do książki opublikowanej w 1903 roku pod tytułem "Mieszkańcy otchłani". W 1904 roku Jack wyruszył do Japonii jako korespondent wojenny, żeby relacjonować konflikt między Japonią i Rosją. Na małej dżonce przepłyną przez Morze Japońskie do Korei, skąd miał możliwość przesyłania do Stanów najświeższych wiadomości z frontu. Przez pewien czas był nawet więziony jako szpieg w koreańskim więzieniu. Po powrocie do kraju zaangażował się w działalność polityczną i związał z amerykańskim ruchem robotniczym. W tym czasie ukazało się jego najbardziej dojrzałe polityczne dzieło - "Żelazna stopa". 

W 1907 roku London ukończył budowę własnego jachtu Snark i wyruszył nim w podróż dookoła świata. Z powodu problemów technicznych statku i tajemniczej choroby, na którą zapadł pisarz, podróż ograniczyła się tylko do Mórz Południowych i zwiedzania Wysp Salomona. London przeżył tam wiele niebezpiecznych przygód - przemierzał niezbadane i pełne pułapek dżungle, spotykał na swojej drodze łowców głów i ludożerców, odwiedzał kolonie trędowatych, walczył z huraganami i burzami morskimi. Ta podróż dostarczyła autorowi materiałów na nowe nowele i powieści. I tak, kolejno, ukazywały się "Dom Mapuhiego", "Chińczak", "Podróż Snarka", "Opowieści Mórz Południowych" oraz "Dom Pychy". Ponad to, na pokładzie Snarka powstał najlepsza książka napisana przez Londona - oparta na autobiografii pisarza - "Martin Eden".

Po powrocie z wyprawy London rozpoczął budowę własnej farmy. Ciągle też nie przestawał pisać - w drugiej dekadzie XX wieku ukazały się, między innymi, powieści "Bellew Zawierucha", "John Barleycon" oraz "Księżycowa dolina". W 1913 roku pojawił się w filmie nakręconym na podstawie jego powieści, "The Sea Wolf", gdzie wcielił się w postać marynarza. W 1914 roku pisarz pojechał do Meksyku by relacjonować rozpoczynającą się tam rewolucję.

Pomimo ogromnej sławy i dużych zarobków London wiecznie żył w długach - wydawał pieniądze zanim je zarobił, pomagał rodzinie i znajomym (często nie mając już nic na zaspokojenie własnych potrzeb). Był wykorzystywany i manipulowany przez bliskie mu osoby. Stawał się coraz bardziej zgorzkniały i zaczął odsuwać się od ludzi. W końcu popadł w depresję i alkoholizm.

W nocy z 11 na 12 listopada 1916 roku Jack London popełnił samobójstwo świadomie zażywając dużą dawkę morfiny. Na prośbę jego żony w karcie zgonu jako przyczynę śmierci lekarz wpisał ciężką niewydolność nerek spowodowaną mocznicą, na którą London leczył się od dłuższego czasu.

Na podstawie opowiadań i powieści Jacka Londona powstało wiele filmów oraz seriali. Warto tu wspomnieć o filmie "Wilk Morski" z 1941 roku, czy chociażby o serialach "Martin Eden", "The Legend of White Fang", "Złoto Alaski" oraz "Wilk Morski". W 1943 roku powstał film biograficzny "Jack London" w reżyserii Alfreda Santella.