Nie sądzę, by miała to być laurka dla mordercy. Przynajmniej ja tego filmu tak nie odebrałam.
Po pierwsze wplecione wywiady z mieszkańcami nadały obrazowi charakter reportażu, a w związku z tym sceny fabularne skojarzyły mi się ze scenkami, jakie kręci się przy rekonstrukcji zdarzeń, np. w programach policyjnych.
Po drugie, w moim odczuciu główny bohater nie został przedstawiony jako postać świetlana, dla mnie była to postać wręcz groteskowa.
Tłum natomiast (czyli mieszkańcy miasteczka), to my wszyscy, którzy oceniamy po pozorach, wydajemy opinie, dokonujemy oceny, często bez głębszej refleksji. Potrafimy wybielić potwora, bo z jakichś powodów darzymy go sympatią i skazać kogoś, bo odczuwamy do niego niechęć, choćby była nieuzasadniona.

Osoby które NIE WIDZIAŁY jeszcze tego filmu proszone są o opuszczenie tego tematu!


SPOILER:

Tak jak prawdziwy Barry skutecznie zaskarbił sobie znaczną większość mieszkańców, tak samo jego filmowa rekonstrukcja "kupuje" przychylność większości widzów. I to jest w tym filmie GENIALNE! Tymczasem aby poznać prawdziwą twarz Barrego trzeba najpierw zdjąć z niej maskę sympatii.

Tym którzy uniewinniają Barrego proponuję obejrzeć film jeszcze raz by odnaleźć odpowiedzi na następujące pytania:

- Jaki miał stosunek do kobiet przed poznaniem Marjorie?
- Dlaczego związał się ze swoją przyszłą ofiarą?
- Czemu ukrył (zamroził) ciało swojej ofiary i jak się potem zachowywał?
- Jakie było jego postępowanie w więzieniu?
- Czym jest dysonans poznawczy i jaki miał wpływ na mieszkańców miasteczka?



SPOILER
Odpowiedzi: a) był gejem polującym na bogate wdowy b) w ofierze pociągało go jej "kłujące w oczy" bogactwo c) grał na czas licząc że do tego czasu zaskarbi sobie sympatię mieszkańców (a więc i ławy przysięgłych) d) tak jak dawniej kupował przychylność tym razem strażników. e) Podświadome myślenie typu: "skoro go lubiłem, więc nie mógł być złym człowiekiem", "skoro korzystałem z pieniędzy Barrego, on nie może być mordercą bo to znaczyło by że ja również jestem współwinny/zły".

KONIEC SPOILERA

Ten film to przede wszystkim krytyka amerykańskiego wymiaru sprawiedliwości gdzie grupka kretynów decyduje o czyimś życiu na podstawie tego kto zrobi w sądzie większe szow i kto jest lepszy oratorem.

Ja nie dopatrzyłem się w tym filmie ani laurki dla mordercy (twórca filmu zachowuje wyraźny dystans do opinii mieszkańców miasteczka, którzy bronią Berniego), ani krytyki amerykańskiego wymiaru sprawiedliwości (choć to otyli, prości i niesympatyczni ludzie, to przecież wydali sprawiedliwy wyrok), ani nawet specjalnej krytyki mieszkańców miasteczka (autor jest wobec ich opinii zdystansowany, ale pokazuje, że mieli oni podstawy uważać Berniego za sympatycznego a Marjorie za wstrętną). Uważam też, że nieistotne są w filmie akcenty społeczne, klasowe.
O co więc chodzi w tym filmie, skoro - m.zd. - nie chodzi o to, o czym napisano wyżej?
Zacznijmy od tego, że film dla mnie - wbrew komentarzom niektórych osób - jest rodzajem komedii, z wyraźnym czarnym humorem. Wskazuje na to obszerny początkowy fragment filmu dotyczący pielęgnacji nieboszczyków, a także końcowy, w którym Bernie idzie więziennym korytarzem zmysłowo poruszając pośladkami. Komediowe (czarny, absurdalny humor) jest także fragmenty mowy prokuratorskiej, w którym jako okoliczność obciążającą podano fakt, że ciało zamordowanej kobiety przez 9 miesięcy było w zamrażarce, jakby to cokolwiek zmieniało w moralnej ocenie zbrodni, albo powodowało dodatkowe cierpienia ofiary. Scena, w której na salę sądową wjeżdża pusta zamrażarka i jest ona okazywana przysięgłym, którzy z uwagą do niej zaglądają, to czysty czarny, absurdalny humor! :) Równie śmieszne (w tej samej konwencji) są słowa Berniego na sali sądowej, że nie pozbył się ciała zamordowanej kobiety, bo miał zamiar... wyprawić jej piękny pogrzeb. Przypomina się scena z pierwszej rozmowy Berniego z Marjori, w której mówi on do niej (zupełnie poważnie, jako grzeczność), że ma nadzieję, kiedyś zaśpiewać na jej pogrzebie. Komediowy, absurdalny charakter filmowi nadają także grubasi (nie tylko tytułowy Bernie, ale także spora część naturszczyków, występujących w filmie) - jeden z nich, będący przysięgłym, obżera się nawet w czasie rozprawy sądowej! W tym kontekście znamienne, że ciało Marjorie umieszczono w zamrażarce z jedzeniem. Zgadzam się, że czarny humor Linklatera nie każdemu może odpowiadać, ale jak ktoś pamięta i lubi "Kłopoty z Harrym" Alfreda Hitchcocka, to i film Linklatera polubi.
Komediowa warstwa filmu jest m.zd. dominująca i jej podporządkowano całe dzieło. Ale widzę też podstawy do głębszej interpretacji filmu. Chodzi o pokazanie, jak media, ze swoim bezrefleksyjnym pokazywaniem różnych wydarzeń, powodują zatarcie granicy między dobrem i złem. Ludzie (przecież nie tylko mieszkańcy miasteczka, ale przede wszystkim my wszyscy - widzowie) dostajemy przekaz podany w formie typowej dla współczesnych mediów i nagle okazuje się, że mamy kłopot z moralną oceną okropnej zbrodni. Nie potrafimy jej potępić, tak, jak nie potrafiliśmy potępić "Mamy Madzi", która stała sie po prostu celebrytką a nie dzieciobójczynią. W tym sensie film przypomina "Urodzonych morderców", tyle, że tę samą prawdę pokazuje w lekkim, komediowym sosie.

Bardzo podoba mi się Twoja interpretacja. Myślę, że masz rację.
Tych pozytywnych ocen zbrodniarza dokonują osoby, które same czerpały zyski po jej śmierci.
Ten film obśmiewa masę rzeczy. I nas, nasze proste oceny robione na podstawie tego, że kogoś lubimy lub nie lubimy. Jak kogoś lubimy pozwolimy mu na więcej i potrafimy szukać argumentów i usprawiedliwień.
I media, które ze zbrodniarza mogą zrobić ofiarę a z ofiary potwora, jeśli taki temat jest bardziej "chodliwy".
I rzeczywiście po tym filmie ma się problem z oceną zbrodni i zbrodniarza. Bo ma się wrażenie, że zbrodnię można usprawiedliwić, ale i podkreślony problem występujący często w praktyce, oceny prawdziwych motywów i pobudek sprawcy i ich udowodnienia.
I gdzieś tam mimochodem, po zastanowieniu okazuje się, że zaraz po zabiciu żony sprawca dobrze się bawił, wydawał jej pieniądze, szastał nimi na lewo i prawo, okłamywał, nie przejawiał żadnej skruchy, czy wyrzutów sumienia.
Ale robił to w tak miły, uroczy, ujmujący sposób. Mógłby zdaje się zabić ponownie .... jeśli ponownie trafiłoby na kogoś niemiłego ....
A jeszcze obraz rodziny zmarłej, jakże kochającej i pełnej troski po śmierci bogaczki ..
I zabawny obraz procesu z zamrażarką w roli głównej.
Masa smaczków, masa niuansów, manipulowanie widzem, ale ironiczne i przewrotne, zmuszające do myślenia, nie poddające prostych i oczywistych wniosków ( wbrew pozorom) , tak jak podają nam je aktualnie media robiąc nam wodę z mózgów.

I ten aktor, za którym nie przepadam Mathew McConaughay ... Przez cały film nie byłam pewna, czy to on. Nie mogłam go w 100 % rozpoznać, fajna charakteryzacja. Nie miał tej mimiki, która mnie u niego zawsze drażni i zarozumiałego uśmiechu...
Podobał mi się !!! szok. Chyba pierwszy raz ...

Mała refleksja poboczna:

Gdy ktoś ze świata finansów zrobi gruby przekręt kosztem maluczkich (np. afera Amber Gold), przeważnie okazuje się że nie ma ani grosza z ukradzionych milionów. Jednak gdy coś takiego stanie się "w drugą stronę" nie ma problemu z odzyskaniem "rozdanych" pieniędzy.

Wyszedł w maju zeszłego roku za kaucją, jednym z warunków zawieszenia jest to, że mieszka w Teksasie razem z reżyserem filmu także wiadomo o co toczyła się tu walka.

Co sugerujesz?