Od momentu, gdy zaczynałem reżyserować film, żyłem w świecie prawdziwej wolności - i to było fantastyczne. Lecz w końcu film był gotowy i trafiał w ręce partyjnych urzędników, od których zależał jego los - opowiada Andrzej Wajda w artykule w "Gazecie Wyborczej".
Byłem pewien, że na to spotkanie przyjdzie garstka osób, i z tą myślą przygotowałem wstęp. Dawniej, przed laty, polskie kino odgrywało ważną rolę społeczną i polityczną, co więcej - było istotnym fragmentem naszego życia społeczno-politycznego. Rolę polskich filmów porównywano z tą, jaką w XIX wieku odgrywały wielkie dzieła naszej literatury. Można by rzec, że "Człowiek z marmuru" to "Ludzie bezdomni" naszych czasów. Cóż się więc takiego stało, że dziś kino nie odgrywa już tej roli, o czym świadczy choćby frekwencja na tej sali...
Ale widok tylu osób zgromadzonych w auli warszawskiego uniwersytetu trochę mi psuje dobry początek. Bo skoro tak wiele osób przyszło posłuchać starego reżysera, to znaczy, że wciąż trwa wiara w polskie kino. Wiara, że nasze kino może jeszcze odzyskać swą rangę i prestiż. Ja też bardzo bym tego pragnął i wierzę głęboko, że tak się stanie.
Spróbuję więc opowiedzieć, jak doszło do tego, że polskie kino zdobyło taką pozycję społeczną w tak niesprzyjającej sytuacji. Rzecz jasna, niesprzyjającej politycznie, bo jeśli chodzi o sytuację społeczną, to ona domagała się naszego głosu. Jak to się stało, że nasze kino nie tylko zdobyło tak ogromną widownię w kraju, ale też skupiło uwagę świata? Choć przecież dobrze wiem, że polskie problemy są problemami jedynie dla nas. Przez całe życie, z każdym nowym filmem, dręczyło mnie pytanie: co oni z tego zrozumieją? Wiedziałem, jak trudno opowiedzieć dzieje i psychikę Polaków, wiedziałem też, że bez wiedzy o naszej przeszłości nie sposób pojąć, czego znów ci Polacy chcą, czemu znów się buntują.
Będę się starał opowiedzieć wszystko z własnego punktu widzenia, bo wydaje mi się, że innego punktu nie ma, ale spróbuję też zobiektywizować pewne sprawy. Jeżeli będę się trochę plątał w zeznaniach, zechciejcie mi wybaczyć. Przypomnę zabawną scenę z "Biesów" Dostojewskiego. Schodzą się konspiratorzy - i oczywiście nie zabrakło wśród nich studenta ani złośliwej studentki. - Zbyt długo pan wywodzi. Nie można zrozumieć - mówi studentka. Na co student: - Jeśli nie mogłem dokończyć mojej myśli, to nie dlatego, że brakło mi myśli, ale raczej od ich nadmiaru.
Pełną treść artykułu znajdziecie TUTAJ.
Byłem pewien, że na to spotkanie przyjdzie garstka osób, i z tą myślą przygotowałem wstęp. Dawniej, przed laty, polskie kino odgrywało ważną rolę społeczną i polityczną, co więcej - było istotnym fragmentem naszego życia społeczno-politycznego. Rolę polskich filmów porównywano z tą, jaką w XIX wieku odgrywały wielkie dzieła naszej literatury. Można by rzec, że "Człowiek z marmuru" to "Ludzie bezdomni" naszych czasów. Cóż się więc takiego stało, że dziś kino nie odgrywa już tej roli, o czym świadczy choćby frekwencja na tej sali...
Ale widok tylu osób zgromadzonych w auli warszawskiego uniwersytetu trochę mi psuje dobry początek. Bo skoro tak wiele osób przyszło posłuchać starego reżysera, to znaczy, że wciąż trwa wiara w polskie kino. Wiara, że nasze kino może jeszcze odzyskać swą rangę i prestiż. Ja też bardzo bym tego pragnął i wierzę głęboko, że tak się stanie.
Spróbuję więc opowiedzieć, jak doszło do tego, że polskie kino zdobyło taką pozycję społeczną w tak niesprzyjającej sytuacji. Rzecz jasna, niesprzyjającej politycznie, bo jeśli chodzi o sytuację społeczną, to ona domagała się naszego głosu. Jak to się stało, że nasze kino nie tylko zdobyło tak ogromną widownię w kraju, ale też skupiło uwagę świata? Choć przecież dobrze wiem, że polskie problemy są problemami jedynie dla nas. Przez całe życie, z każdym nowym filmem, dręczyło mnie pytanie: co oni z tego zrozumieją? Wiedziałem, jak trudno opowiedzieć dzieje i psychikę Polaków, wiedziałem też, że bez wiedzy o naszej przeszłości nie sposób pojąć, czego znów ci Polacy chcą, czemu znów się buntują.
Będę się starał opowiedzieć wszystko z własnego punktu widzenia, bo wydaje mi się, że innego punktu nie ma, ale spróbuję też zobiektywizować pewne sprawy. Jeżeli będę się trochę plątał w zeznaniach, zechciejcie mi wybaczyć. Przypomnę zabawną scenę z "Biesów" Dostojewskiego. Schodzą się konspiratorzy - i oczywiście nie zabrakło wśród nich studenta ani złośliwej studentki. - Zbyt długo pan wywodzi. Nie można zrozumieć - mówi studentka. Na co student: - Jeśli nie mogłem dokończyć mojej myśli, to nie dlatego, że brakło mi myśli, ale raczej od ich nadmiaru.
Pełną treść artykułu znajdziecie TUTAJ.