Dziś mija 110 lat od pierwszego pokazu kinowego. 28 grudnia 1895 roku, w Paryżu odbyła się płatna projekcja filmu
"Wyjście robotników z fabryki". Data ta uznawana jest za moment narodzin kina.
Kinematograf dzięki któremu odbyła się projekcja, stworzylui bracia
Auguste i
Louis Lumiere. Stworzyli oni urządzenie, które służyło zarówno jako kamera, jak i projektor. Maszyna została opatentowana 13 lutego 1895 roku. Pierwszy film został nakręcony 19 marca tego roku.
Pierwszy pokaz filmowy odbył się w paryskiej Grand Café na Bulwarze Kapucynów. Potem, ze swoim kinematografem, bracia Lumiere wyruszyli do Bombaju, Londonu i Nowego Jorku.
Największy wpływ na wyobraźnię ludzi miał ich obraz
"Wjazd pociągu na stację w Ciotat". Bracia Lumiere stworzyli także szereg filmów, uznawanych za pierwsze dokumenty.
Mimo to, bracia twierdzili, że "Kino to wynalazek bez jakiejkolwiek przyszłości". Jak dobrze, że się mylili. Swoje odkrycie sprzedali wkrótce Georgese Méliesowi. Tak skończyła się historia braci Lumiere i rozpoczęła historia kina.
Wśród pionierów kina nie brakuje Polaków. Pierwszymi polskimi realizatorami filmowymi na przeł. XIX i XX w. byli:
Kazimierz Prószyński - konstruktor i wynalazca pleografu - kamery i projektora nowocześniejszego niż kinematograf, filmujący krótkie scenki rodzajowe z życia codziennego Warszawy (
"Ślizgawka w Łazienkach"), oraz
Bolesław Matuszewski, który realizował krótkie filmy dokumentalne (m.in. z wizyty cesarza Wilhelma II w Peterhofie 1897) jako operator firmy Lumiere. W 1910 r. w Kownie
Władysław Starewicz zrealizował pierwszy w świecie film lalkowy z animacją poklatkową (
"Piękna Lukanida" - premiera w Moskwie w 1912 r.).
Co więcej, okazuje się, że najstarszym kinem w Polsce i całej Europie jest szczeciński "Pionier". Pierwszą wzmiankę o nim można było znaleźć jeszcze w przedwojennej niemieckiej gazecie "Stetine Abend Post" z 1909 roku. Sala projekcyjna liczy niewiele ponad 80 miejsc i pozostała w takim samym układzie jak była 93 lata temu.
Dotychczas Księga Rekordów Guinnessa za najstarsze kino w Europie uważa się brytyjskie "Moulin Cinema Complex" z 1911 roku. Wygląda więc na to, że "Pionier" był jednak pierwszy.
Do roku 1910 istniały już tysiące sal kinowych w Ameryce i Europie, a w 1912 roku nakręcono pierwsze filmy pełnometrażowe. Filmy nieme charakteryzowała powolność akcji, banalność wątków i prosta charakteryzacja, opierały się głównie na wyrazistej grze aktorskiej.