Empatia tematem nowego numeru "Ekranów"

Empatią nazywa się często umiejętność współodczuwania z innymi – czy nie jest ona zatem jednym z podstawowych impulsów, dla których chodzimy do kina i zanurzamy się w różnych światach wirtualnych? Niekoniecznie chcemy zidentyfikować się z bohaterem, ale pragniemy poczuć to, co on, mimo innych uwarunkowań i sytuacji. Filmy zachęcają nas do przyjęcia cudzej perspektywy, a przez to nierzadko mają wymiar terapeutycznej psychodramy, rozszerzają nasze horyzonty poznawcze i emocjonalne, otwierają nas na innych oraz wzbogacają naszą wrażliwość. Jednocześnie jednak współodczuwanie z konkretnym bohaterem wiąże się z manipulowaniem racją moralną i wykluczaniem odmiennych perspektyw, a emocje zaprzęgnięte w maszynę empatii mogą zamienić się w swoisty product placement – często "kupujemy" bowiem łzy czy strach.


Empatia jest emanacją współczesnej kultury, która odrzuca obiektywność i jest zmęczona ironią. Analizy tekstualne i dystans są wypierane przez ujęcia, w których przeważa zgoda na doświadczenie, emocjonalne zrozumienie, wrażliwość i wzruszenie. Wrażliwość, współczucie, emocjonalność i afektywność to nowe praktyki (i polityki) komunikacji, zmieniające sposób spojrzenia na odbiorcę, projektowania jego postawy, ale i konieczność wzięcia pewnej odpowiedzialności. 

Tematowi numeru towarzyszy zestaw tekstów historycznych oraz artykułów poświęconych najciekawszym zjawiskom we współczesnej kinematografii - polskiemu rynkowi gwiazd, filmom fabularnym Hirokazu Koreedy czy słynnym twórcom animacji - Segundo de Chomonowi oraz Janowi Švankmajerowi.

W numerze

Empatia

6 Jak działa maszyna empatii? | Barbara Szczekała
12 Drżące dusze | Joanna Łuniewicz
18 Bestiariusz. Historie przemocy | Marta Stańczyk
24 Nowa szczerość. Propozycje | Klara Cykorz
29 Wyrazy współczucia. Komunikowanie emocji w grach wideo | Magdalena Cielecka

ODKRYCIA

36 Kronika znikającego miasta | Maciej Peplinski
37 Teatr wojny | Adam Kruk
38 Mid90s | Patrycja Mucha
39 Bóg istnieje, jej imię to Petrunija | Miłosz Stelmach
40 Zatrzyj ślady | Joanna Łuniewicz
41 Ucieczka z Dannemory | Kamil Kalbarczyk
42 Za późno, by umrzeć młodo | Bolesław Racięski

NOWE KINO

46 Gwiazdy: (Nie)pozorna nastolatka. Saoirse Ronan | Paweł Biliński
52 Sami swoi. Polski rynek gwiazd | Kamil Kalbarczyk
60 Hirokazu Koreeda. Fabrykowanie empatii | Sebastian Smoliński

KONTRPLAN

67 Kartka z kalendarza
68 Ujęcie / Przeciwujęcie: Spadkobiercy
72 Felietony

HISTORIA/TEORIA

76 Jak przeżyć swoje artystyczne życie. Twórczość filmowa Jana Švankmajera | Marta Maciejewska
82 Odkryte w archiwach – 1929: Szyny | Joanna Wojnicka
84 Segundo de Chomón. Hiszpański pionier, międzynarodowy wynalazca | Dominika Zielińska
90 Czy i jak adaptować prozę Tomasza Manna? | Alicja Helman

NAPISY KOŃCOWE

98 Drugi plan: Kino szuka miejsca. Location management | Natalia Stysło
107 Recenzje książek
110 Plakiat: To my | Maks Bereski
111 Loża boczna
116 Krzyżówka