Komisja Europejska naciska na polskie władze, aby zmusiły ZAiKS i inne organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w Polsce do płacenia VAT
Dyrekcja Generalna Podatków i Unii Celnej Komisji Europejskiej wystosowała w tej sprawie do Polski "wezwanie do usunięcia uchybienia". To rodzaj ostrzeżenia i pierwszy krok w procedurze uruchamianej w chwili, kiedy prawo państwa członkowskiego (lub praktyka jego stosowania) narusza przepisy unijne. Ostatnim etapem jest odesłanie sprawy do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Strasburgu.
Spór dotyczy 22-proc. podatku VAT od opłat licencyjnych za wykorzystanie utworów. Według Komisji Europejskiej organizacje zbiorowego zarządzania, takie jak ZAiKS, zajmujące się pośrednictwem między nadawcami i twórcami, zbieraniem opłat licencyjnych i wypłatą tantiem powinny, go płacić. ZAiKS od chwili wejścia w życie ustawy o VAT z marca 2004 r. nie zapłacił jednak z tego tytułu ani złotówki. Stowarzyszenie upiera się, że nie podlega VAT-owi, bo nie jest nastawione na zysk.
Służby podatkowe tolerowały tę sytuację przez cztery lata, wydając sprzeczne interpretacje prawa. Dopiero niedawno na skutek m.in. nacisków Komisji Europejskiej zarządzono kontrolę i fiskus naliczył ZAiKS-owi pierwszą kwotę zaległego podatku za 2005 r. w wysokości 70 mln zł. Łączne zobowiązania organizacji wobec skarbu państwa mogą wynieść nawet 300 mln zł. To tyle, ile wynosi roczny budżet Ministerstwa Kultury na programy operacyjne.
Jeśli fiskus zażąda całego zaległego podatku z odsetkami, ZAiKS może zbankrutować. Minister kultury Bogdan Zdrojewski zaproponował w zeszłym tygodniu umorzenie podatku i abolicję.
Jakub Lutyk, rzecznik resortu finansów, poinformował, że odpowiedź na wezwanie została już przekazana Komisji Europejskiej. Polska potwierdziła w niej, że wspólnotowe prawo dotyczące VAT jest u nas przestrzegane. - Na gruncie polskich przepisów usługi polegające na zarządzaniu prawami autorskimi i udzieleniu licencji podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 22 proc. - podkreślił rzecznik.
To oznacza, że ZAiKS ma małe szanse na uniknięcie podatku.
Interwencja Komisji Europejskiej to efekt działań Polskiego Stowarzyszenia Wydawców Muzycznych, które reprezentuje m.in. przedstawicielstwa koncernów muzycznych, takie jak EMI Publishing Polska, Sony Music Publishing Polska, Warner/Chappell Company.