Edward Żentara

Na pierwszym roku studiów na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Teatralnej i Telewizyjnej w Łodzi chciano go wyrzucić mówiąc, że ma głos matowy, a głos powinien dźwięczeć jak dzwon. Wpadł wtedy w kompleks niższości i zamknął się w sobie. A głos się jemu obniżył i stał się rzeczywiście charakterystyczny. Studia ukończył jednak w 1980 roku. Na małym ekranie zadebiutował w 1978 roku rolą służącego w Krzemieniu w serialu TV "Rodzina Połanieckich", a rok potem wystąpił jako chłopak na zabawie w serialu „W słońcu i w deszczu”. Urodził się 18 marca 1956 roku w Sianowie, koło Koszalina. Miał niegdyś duży kompleks na punkcie swojego wyglądu. Jakby więc od początku wiedział, że zadziałać może tylko wnętrzem. Chociaż rola młodego artysty malarza Piotra w filmie „Karate po polsku” (1982) Wojciecha Wójcika wymagała raczej usztywnienia i spięcia. Lecz gdy dostał pierwszą główną rolę, a potem drugą, już podczas kręcenia zdjęć do filmu poetyckiego Witolda Leszczyńskiego "Siekierezada" (1985), bardzo się martwił, czy te warunki wewnętrzne ma na tyle silne, aby utrzymać postać wrażliwego poety, aby publiczność zechciała tak długo patrzeć, aby film był interesujący. Na ekranie obsadzano go albo w rolach zimnych –np. oficerów hitlerowskich- ludzi bez serca albo w rolach zupełnie odmiennych –np. rola księdza Władysława Ryby w serialu TV "Trzy młyny" (1984) – albo w rolach zatracających trochę o niewielkie szaleństwo. W 1987 roku odebrał nagrodę tygodnika „Film” -"Złota Kaczka" w kategorii: najlepszy polski aktor 1986 roku. Jest także laureatem nagrody im. Zbigniewa Cybulskiego "Ekran". Gdy zaczął sobie radzić na dużym ekranie powszechnie uważano, że do teatru to jednak się chyba nie nadaje. A jednak główna rola w sztuce Buchnera "Woyzeck" w reżyserii Tadeusza Bradeckiego była tego zaprzeczeniem. No i otrzymał w 1986 roku Główną Nagrodę Aktorską za rolę tytułową rolę na XXVI Kaliskich Spotkaniach Teatralnych. Został więc zaakceptowany jako aktor teatralny. W sezonie 1979/80 występował w Teatrze im. Osterwy w Lublinie, w sezonie 1980/81 w Teatrze Polskim w Warszawie. W latach 1981-90 był aktorem Starego Teatru w Krakowie. W latach 1993-96 grał w Teatrze Studio w Warszawie. Od 1996 występował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. Rok 1988 przyniósł mu nagrodę prezydenta miasta Krakowa za wybitne dokonania w dziedzinie twórczości filmowej i teatralnej. A rok później został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. To wszystko, co zagrał dotychczas, plus praca w teatrze, różne monodramy, czy małe sztuki, jakich też robił sporo (m.in. „Rozmowy z katem” we własnej reżyserii), dały mu pewną rutynę warsztatową, nieodzowną dla pracy w filmie, co nie przeszkadzało w chęci odkrywania postaci przed widzem. Te wszystkie postaci sugerowały, odkrywały lub wręcz ujawniały jakąś psychiczną krańcowość, jakiś niepokój, jakąś specyfikę charakterologiczną. ... więcej