Leonard Cohen I

Leonard Cohen obecnie jest ceniony przede wszystkim za twórczość muzyczną. Jednak przez dość długi czas życia nie zajmował się muzyką.

Leonard Norman Cohen urodził się 21 września 1934 roku w Montrealu w Kanadzie. Wychował się w rodzinie ortodoksyjnych żydów aszkenazyjskich. Jego rodzice nadali mu imię Eliezer, co oznacza "Bóg to pomoc". Muzyk powiedział, iż miał "bardzo mesjanistyczne dzieciństwo", ponieważ ze względu na znaczenia słowa kohen (po hebrajsku kapłan) mówiono mu, że jest potomkiem biblijnego proroka Aarona, starszego brata Mojżesza. Uczęszczał do liceum Westmount, gdzie uczył się muzyki i poezji. W tym czasie nauczył się grać na akustycznej gitarze i założył zespół. "The Buckskin Boys" grali muzykę country i folk. Niedługo potem zaczął grać na gitarze klasycznej.

W 1951 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie McGilla na kierunku filologia angielska. W trakcie studiów wygrał konkurs literacki za wiersze "Sparrows" i "Thoughts of a Landsman". Swoje pierwsze wiersze opublikował w 1954 roku w magazynie "CIV/n". Rok później ukończył studia z tytułem magistra. W 1956 roku wydał pierwszy zbiór poezji "Let Us Compare Mythologies", który zebrał dobre recenzje, ale nie osiągnął sukcesu komercyjnego. W następnych latach podejmował się różnych dziwnych prac oraz skupiał się na pisaniu poezji i beletrystyki. W 1961 roku wydał drugi zbiór poezji "The Spice-box of Earth", który zdobył przychylność odbiorców i krytyków. Na początku lat 60. przeniósł się na Hydrę, grecką wyspę, gdzie prowadził quasi-pustelnicze życie, dalej koncentrując się na pracy literackiej. Tam właśnie opublikował tomiki poezji "Flowers for Hitler" (1964) i "Parasites of Heaven" (1966) oraz powieści "The Favourite Game" (1963) ,i "Beautiful Losers" (1966). Dzieła Cohena otrzymały w większości negatywne recenzje krytyków oraz nie sprzedawały się dobrze, co spowodowało, że Leonard porzucił poezję na rzecz bardziej dochodowej muzyki.

W 1967 roku przeprowadził się do Nowego Jorku i zachęcony przez Judy Collins skomponował dwa utwory "Suzanne" i "Dress Rehearsal Rag". W tym samym roku zaczął występować publicznie, pojawił się m. in. na festiwalu muzyki folk w Newport. W tym okresie należał do Fabryki Andy'ego Warhola, jednak nie odgrywał w niej znaczącej roli. Pod koniec 1967 roku wydał swój pierwszy album "Songs of Leonard Cohen". Płyta osiągnęła sukces w USA oraz w Wielkiej Brytanii, gdzie spędziła ponad rok na liście przebojów. Kolejny album "Songs from a Room" wydał dwa lata później. Otrzymał mieszane recenzje od krytyków, ale zdobył drugą pozycję na liście przebojów w Wielkiej Brytanii oraz 63. w Stanach Zjednoczonych. Na płycie znalazł się utwór "Bird on a Wire", który był potem wielokrotnie coverowany.

W 1970 roku po raz pierwszy wyruszył w trasę koncertową przez USA, Kanadę oraz Europę, gdzie wystąpił na festiwalu na wyspie Wight. W następnym roku reżyser Robert Altman użył trzy utwory Cohena ("The Stranger Song", "Winter Lady" i "Sisters of Mercy") z płyty "Songs of Leonard Cohen" w swoim filmie "McCabe i pani Miller". W tym samym roku muzyk opublikował album "Songs of Love and Hate", na którym znalazła się ballada "Famous Blue Raincoat". W 1972 roku koncertował w Europie i Izraelu. W następnym roku zaśpiewał specjalnie dla żołnierzy na posterunkach na półwyspie Synaj w trakcie wojny Jom Kipur. W 1974 roku wydał album "New Skin for the Old Ceremony", na którym znalazł się utwór "Chelsea Hotel No. 2", poświęcony przelotnemu romansowi artysty z Janis Joplin. Utwór ten utrwalił reputację Cohena jako autora piosenek nacechowanych specjalną emocjonalną siłą. Jego kolejny album "Death of a Ladies' Man" (1977) został wyprodukowany przez Phila Spectora przy użyciu jego "ściany dźwięku", autorskiej techniki aranżacji nagrań muzycznych. Jednak płyta poza Szwecją nie osiągnęła sukcesu komercyjnego i artystycznego. W 1979 roku wydał bardziej tradycyjny album "Recent Songs", na którym akustyczny styl został zmieszany z jazzem oraz orientalnymi i śródziemnomorskimi wpływami. Tą płytą Cohen wrócił do łask fanów i krytyków.

W latach 80. Cohen przeżywał kryzys popularności. Dobrze przyjęty przez krytyków album "Various Positions" z 1984 roku nie odniósł sukcesu w Stanach Zjednoczonych i w wielu innych państwach. Na płycie znalazł się utwór "Hallelujah". Singiel na początku przeszedł bez echa, ale w latach 90. za sprawą coverów Johna Cale'a i Jeffa Buckley'a stał się najbardziej rozpoznawalną piosenką Cohena. Ballada była potem wielokrotnie coverowana przez innych artystów i wykorzystywana w wielu filmach. Niezwykłą popularność i rozpoznawalność artysta zyskał w stanie wojennym w Polsce, gdzie w latach osiemdziesiątych był bardziej znany niż w rodzinnej Kanadzie. Było to zasługą popularyzatorskiej działalności Macieja Zembatego, jego (wspólnych z Maciejem Karpińskim) tłumaczeń tekstów piosenek i wykonań polskich coverów. Przetłumaczona wersja utwóru "The Partisan" stała się nieoficjalnym hymnem Solidarnośći. Gdy w 1985 Leonard Cohen przyjechał na trasę koncertową do Polski, występował przy pełnej widowni w największych halach koncertowych. Wygłosił też szereg prosolidarnościowych oświadczeń. Wskutek tych działań jego piosenki przez wiele miesięcy nie były emitowane w Polskim Radiu. W 1987 roku Jennifer Warnes wydała album "Famous Blue Raincoat" w hołdzie dla twórczości Cohena, który pomógł mu odbudować karierę w Stanach Zjednoczonych. Rok później opublikował płytę "I'm Your Man", która odniosła ogromny sukces artystyczny i komercyjny. Ponadto rozpropagowała twórczość artysty wśród nowego pokolenia. Na albumie znalazły się takie hity jak "First We Take Manhattan", "Everybody Knows" czy piosenka tytułowa.

W 1992 roku wydał płytę "The Future". Trzy utwory z albumu - "Waiting for the Miracle", The Future" i "Anthem" zostały użyte w filmie "Urodzeni mordercy" Olivera Stone'a, co też pomogło zapoznać nowe pokolenie słuchaczy z twórczością Cohena. W 1993 roku opublikował zbiorcze wydanie wybranych wierszy i piosenek "Stranger Music: Selected Poems and Songs". Zbiór zawierał nowe prace oraz niektóre utwory z lat 70. W następnym roku przeszedł na emeryturę i udał się do Ośrodku Zen na Mount Baldy w okolicach Los Angeles, gdzie spędził następne pięć lat. Został tam wyświęcony na buddyjskiego mnicha zen szkoły rinzai i przyjął imię Jikan, oznaczające "ciszę". Codziennie wstawał o 2.30, przygotowywał posiłki dla swojego mistrza zen – rōshiego – potem medytował. W ciągu pięciu lat sam ocenił, że stał się innym człowiekiem. Rōshiemu poświęconych jest wiele wierszy z tomu Księga tęsknoty.

W 2001 roku powrócił albumem "Ten New Songs". Najbardziej znane utwory z tego krążka to "In My Secret Life", "Alexandra Leaving" oraz "Boogie Street". Album stał się hitem w Kanadzie i w Europie. W 2004 roku wydał płytę "Dear Heather". Dokument "Leonard Cohen: I'm Your Man" pokazał wpływ muzyki Cohena na innych artystów (m. in. U2, Nick Cave, Rufus Wainwright czy Beth Orton). W 2005 okazało się, że artysta został pozbawiony środków na funduszu emerytalnym. Jego była przyjaciółka, jednocześnie menedżerka, Kelley Lynch, sprzeniewierzyła ponad 5 milionów dolarów, zostawiając jedynie 150 tysięcy. Suma ta nie wystarczała Cohenowi nawet na opłacenie należnych podatków. W 2006 roku artysta wygrał sprawę sądową z byłą menedżerką, uzyskując sądowy nakaz zwrotu dziewięciu milionów dolarów, jednak możliwość faktycznego wyegzekwowania wyroku okazała się niemożliwa. W tym samym roku wydał pierwszy zbiór poezji od lat 80. "Book of Longing". W 2008 roku został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame oraz ruszył w pierwszą od 15 lat trasę koncertową. Wystąpił m. in. na Festiwalu w Glastonbury i w Polsce.

W 2010 roku otrzymał Grammy Lifetime Achievement Award za całokształt twórczości. W 2012 roku wydał album "Old Ideas", który stał się najpopularniejszy w całej karierze artysty, zajmując wysokie pozycje w zestawieniach muzycznych w wielu państwach na świecie i świetnie się tam sprzedając. Dwa lata później opublikował album "Popular problems". W 2016 roku wydał album "You Want It Darker". Trzy tygodnie po publikacji płyty Leonard Cohen zmarł na białaczkę. Album przyniósł artyście pośmiertną nagrodę Grammy w kategorii Best Rock Performance.