Czekałem na ten film. Długo. Od pierwszej chwili, kiedy dowiedziałem się, że powstanie. Może jeszcze nie wtedy, kiedy przeczytałem książkę Deborah Curtis. Widać słowa mi wystarczały. Ale przez ostatni rok już bardzo chciałem zobaczyć „Control”. Zobaczyć, posłuchać, porównać z wyobrażeniami, przypomnieć sobie, poczuć na nowo. I muszę powiedzieć, że w moim przypadku nie może nawet być nawet mowy o jakimkolwiek odcieniu niezadowolenia. Teraz, kilka dni po seansie, nic się nie zmieniło – nadal jestem pod wrażeniem i nadal czarno-białe obrazy kołaczą mi się pod czaszką, dopominając o rekonstrukcję. Tworzę ją na własne potrzeby.
Mogę dołączyć do tłumu entuzjastów chwalących przede wszystkim perfekcyjne, kontrastowe zdjęcia (to nie zaskakuje), wybitną kreację ... ... (wydaje się, że na czas realizacji filmu po prostu Curtisem został, a nie go zagrał), doskonałą muzykę (bez zbędnych komentarzy). Ale jest też w obrazie Corbijna mnóstwo smaku i smaczków, fantastycznych obserwacji środowiskowych i kulturowych, jest prawda o banalnym życiu zwyczajnych ludzi i o cenie bycia rozpoznawalnym. No i jest oczywiście i przede wszystkim fabularne studium Iana Curtisa, dla wielu ludzi jednej z największych legend kultury alternatywnej. Inna rzecz, że to co nam wydaje się alternatywą w Polsce, w Anglii być nią nie musiało i nie musi. Najważniejsze i tak, aby robić swoje.
Czy z tego filmu wyłania się obraz gwiazdy? Bynajmniej. Ian to człowiek zwykły, co nie znaczy – zwyczajny, w tym sensie w jakim ten pierwszy wyraz to fakt, a drugi – uszczypliwość. Ian był poetą, muzykiem, twórcą, ale problemy i rozterki miał ot po prostu – ludzkie. Za wcześnie się ożenił, miał za mało pieniędzy, był schorowany, rozdarty, niekonsekwentny... Ot ludzki – po prostu. Film jest w pewien sposób demitologizujący (szczególnie, że oparty przede wszystkim na wspomnieniach Deborah Curtis, która tu wykreowana jest na postać mniej skomplikowaną, żeby nie powiedzieć - mieszczańską, ale silniejszą od męża), ale jednocześnie bardzo przychylny swojemu głównemu bohaterowi. Rzadka sztuka – wyraźnie lubiąc postać, o której się opowiada, nakreślić portret krytyczny, a przy tym względnie obiektywny. Hagiografie dziś nieco mnie męczą i przede wszystkim rozczarowują. Być może potrzebowałem ich w okresie dojrzewania, bo potrzebowałem w ogóle pozytywnych bohaterów do wyznaczenia właściwego kierunku. Dziś chcę już tylko sprawdzić, czy intuicja mnie nie zawiodła, czy „kandydat nie zawiódł”.
Po latach widzę, że nie. Co zdecydowało? Odpowiedź jest stosunkowo prosta. Nie słabości oczywiście, ale największa siła i zaleta – wrażliwa osobowość. Wsparta talentem poetyckim oraz umiejętnością niebanalnej, przejmującej wokalizy, wreszcie zestawiona z osobowościami i umiejętnościami pozostałych członków Joy Division dała ten niesamowity, nieprzemijający efekt. Muzykę, która porusza mnie do dziś niemal z tym samym natężeniem, co w latach mniej rozważnej młodości i która wciąż najlepiej brzmi w samotności. Doskonały, ważny film, z wyjątkowo, jak dla mnie, przejmującym, odważnym finałowym kadrem. Byłoby szkoda, gdyby orientujący się w temacie tego nie zobaczyli. Ale wybór należy do Was...
PS: Wracałem autobusem. Obok mnie siedział młody człowiek. W czasie podróży przez cały czas dzierzył w dłoniach dwie komórki. Z jednej wysyłał smsy. Z drugiej dochodziła, głośno bucząc, muzyka dyskotekowa. Nie miałem nad tą sytuacją najmniejszej kontroli.