Recenzja filmu

Szeregowiec Ryan (1998)

"Szeregowiec Ryan" opowiada o losach grupy amerykańskich żołnierzy. Jest czerwiec 1944 roku, właśnie ruszył tzw. drugi front w Europie. Lądujący na plaży Omaha w Normandii oddział rangersów kapitana Millera zostaje zdziesiątkowany. Z ocalałych żołnierzy Miller wybiera kilku do niebezpiecznej misji. Otrzymuje rozkaz przeniknięcia za linię frontu i odnalezienia szeregowca Jamesa Ryana, jednego z tysięcy spadochroniarzy zrzuconych w noc poprzedzającą lądowanie aliantów na tyłach niemieckiej obrony. Dowództwo traktuje akcję prestiżowo. Trzej bracia Ryana zginęli w walce i nie można dopuścić, aby matka straciła ostatniego syna. Miller ma odnaleźć i uratować Ryana nawet za cenę śmierci swoich ludzi... Spielberg od początku stawiał na skrajny realizm. Zatrudniono w tym celu światowej sławy historyków wojskowości. Ponieważ z różnych przyczyn zdjęcia w Normandii nie wchodziły w rachubę, po długich poszukiwaniach na wybrzeżu Europy zdecydowano się na Curracloe Strand w Irlandii, którą autor scenografii, Thomas E. Sanders, opierając się na oryginalnych planach, zmienił w ufortyfikowaną plażę Omaha. Pozostałe zdjęcia nakręcono w Anglii, w hrabstwie Hertfordshire, gdzie wybudowano francuskie miasteczko wraz z mostem, o który walczą w finale żołnierze obu stron. Bardzo dużo pracy miał, odpowiadający za skompletowanie sprzętu, producent Ian Bryce. Nie było żadnego problemu ze zgromadzeniem całej masy uzbrojenia i wyposażenia (z czołgami i samolotami włącznie), za to kłopotem okazało się odnalezienie oryginalnych barek desantowych, znanych jako "łodzie Higginsa". Po mozolnych poszukiwaniach udało się trafić na kilka w Anglii, Szkocji i Kalifornii. Nie udało się za to zdobyć oryginalnych mundurów, dlatego też kostiumolog Joanna Johnston musiała wykonać ponad 3 tysiące kompletów umundurowania. Przy okazji udało się odnaleźć firmę, która w 1944 roku dostarczała armii amerykańskiej buty i wykonała je raz jeszcze dla potrzeb filmu. Odpowiadający za efekty specjalne Neil Corbould i szef kaskaderów Simon Crane tworzyli specjalny zespół, odpowiadający za bezpieczeństwo na planie. Przez wiele tygodni przygotowywano naszpikowane efektami pirotechnicznymi sceny batalistyczne, tak aby nie doszło do wypadku. Wszystkie były drobiazgowo opracowane i przećwiczone, zanim rozpoczynano ich realizację. Bardzo ważną rolę odegrały w filmie zdjęcia i dźwięk. Autorem zdjęć jest stale współpracujący ze Spielbergiem polski operator, Janusz Kamiński. By oddać nastrój charakterystyczny dla okresu II wojny światowej, obydwaj zdecydowali się na zdjęcia stylizowane na kolorowy materiał dokumentalny z tego okresu. Użył w tym celu technik stosowanych przez operatorów kronik wojennych. Dźwięk opracowano na podstawie wszelkich dostępnych dziś materiałów archiwalnych. Integralną częścią filmu jest muzyka kolejnego stałego współpracownika Spielberga, Johna Williamsa. Wraz z reżyserem Williams zdecydował, które sceny filmu otrzymają tło muzyczne, a które będą miały tylko efekty dźwiękowe. Premiera "Szeregowca Ryana" była wielkim wydarzeniem. W USA wywołała protesty organizacji kombatanckich, którym nie podobała się krwawa scena lądowania na plaży Omaha. Mimo tego film odniósł spektakularny sukces zarówno komercyjny, jak i artystyczny, czego wynikiem jest 5 Oscarów (reżyseria, dźwięk, zdjęcia, montaż i efekty dźwiękowe).