To kino surowe, ironiczne, poetyckie, precyzyjnie wycelowane w sedno ludzkiego doświadczenia i wciąż zaskakująco świeże - w programie 25. edycji MFF WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie znalazł się przegląd "Światła północy", poświęcony dokumentom ze Skandynawii. Wszystkie pokazy tej sekcji poprzedzone będą filmoznawczymi wprowadzeniami.
• W programie "Świateł Północy" nie mogło zabraknąć
Jørgena Letha, jednego z najważniejszych duńskich eksperymentatorów. W kultowym "
Człowieku idealnym" (1967) reżyser z chirurgiczną precyzją testuje granice obserwacji: elegancka para wykonuje banalne gesty w białej, sterylnej przestrzeni — jak eksponaty w ludzkim laboratorium. Film, pozornie chłodny i formalny, okazuje się celną krytyką społecznych ideałów "normalności" i "doskonałości".
• Z kolei "
Życie w Danii" (1972) to ironiczna, konceptualna próba rozmontowania narodowych klisz: stu Duńczyków staje przed kamerą, wcielając się w role, które społeczeństwo nadaje im na co dzień — od ministra finansów po kolarza i grupę kobiet z prowincji.
• Intymną przeciwwagą dla tych eksperymentów jest późniejszy "
Aarhus" (2005), nostalgiczna podróż
Letha do miejsc dzieciństwa.
• Jednym z filarów sekcji jest najbardziej znany film fińskiego klasyka
Markku Lehmuskallio i jego syna
Johannesa — "
Anerca: oddech życia" (2020). To poetycki kolaż łączący antropologiczne obserwacje, muzyczne rytmy i medytacyjny zapis świata Inuitów, Czukczów i Saamów.
Lehmuskallio pokazuje, jak pod naporem modernizacji w postkolonialnych realiach zdołała przetrwać niemal pierwotna wspólnotowość.
• W zupełnie innym rejestrze emocjonalnym utrzymany jest punkowy klasyk
Jörna Donnera, "
Do diabła! Obrazki z Finlandii" (1971).
Donner bezpardonowo wywraca nasze idealizowane wyobrażenia o "kraju szczęśliwości", pokazując Finlandię lat 60. jako przestrzeń gniewu, ubóstwa i frustracji.
• W sekcji znalazły się również dwa wczesne filmy
Rubena Östlunda. "
Niech inni zajmą się miłością" (2001) to czuły, zaskakująco lekki portret młodych mężczyzn, którzy zmagają się z pierwszymi dylematami dorosłego życia. Widać tu zapowiedź jego stylu: drobiazgową obserwację mikrozachowań, ironię i precyzję w wyłapywaniu społecznych ról.
• Bardziej bezpośredni i bolesny wydaje się film "
Rodzina raz jeszcze" (2002), w którym
Östlund próbuje — z kamerą w dłoni — posklejać swoją rodzinę po rozwodzie rodziców. Skutkuje to obnażeniem relacji, które ranią zamiast leczyć, oraz niekończącymi się poszukiwaniami czegoś, co być może nigdy nie istniało.
• Z kolei "
Surowa młodość" (2004)
Margreth Olin — bezkompromisowy dokument nakręcony zgodnie z zasadami Dogmy. Norweska reżyserka pokazuje, jak uczniowie szkoły średniej w Oslo radzą sobie w wielokulturowym, nowoczesnym i ogromnie wymagającym świecie. To jeden z najważniejszych dokumentalnych portretów młodości, jakie kiedykolwiek powstały.
Grudniowa edycja WATCH DOCS będzie jubileuszową, 25. odsłoną festiwalu. Odbędzie się w dniach 5-14 grudnia 2025 r. Festiwalowe filmy będziemy oglądać w trzech warszawskich kinach: Kinie Muranów, Kinotece oraz KINOMUZEUM w Muzeum Sztuki Nowoczesnej, jak również online na platformie Stowarzyszenia Kin Studyjnych MOJEeKINO.PL.
Specjalna jubileuszowa kolekcja zawierająca wybór najgłośniejszych tytułów ostatnich edycji będzie również dostępna w dniach 5-31 grudnia dla widzów z całej Polski na platformie PLAYER.
Więcej informacji: www.watchdocs.plInformacja sponsorowana