Recenzja filmu

Nie oddam zamku (2003)

Film "Nie oddam zamku" jest ekranizacją książki "Zdobywam zamek" napisanej przez angielską autorkę Dorothy Gladys Smith, podpisującą się również jako Dodie Smith. Pisarka w czasie II wojny światowej pracowała w Hollywood. Książka "Zdobywam zamek" była jej debiutem literackim. Powieść została przeniesiona na scenę już w 1954 roku, ale dopiero w 2003 roku doczekała się adaptacji filmowej, zrealizowanej przez brytyjskie studio BBC. Rolę głównej bohaterki, siedemnastoletniej Cassandry Mortmain, powierzono obiecującej, młodej aktorce – Romoli Garai. Cassandra mieszka z rodziną w pięknym, zabytkowym, lecz rozpadającym się zamku. Zaniedbanie to wynika z faktu, że Mortmainowie znajdują się na skraju bankructwa. Niemoc twórcza ojca pisarza, autora jednej całkiem popularnej książki, doprowadziła rodzinę do ubóstwa, a dom do ruiny. Wątek notorycznego braku pieniędzy i krępującej biedy wielokrotnie przewija się w tym filmie. Cassandra doskonale zdaje sobie sprawę z przyczyny nieszczęść spotykających jej rodzinę i skrupulatnie spisuje wszystko to, co się dookoła dzieje, w swoim dzienniku. 

Malownicze scenerie i tajemnicze zakątki, ciekawie skonstruowane postacie, a przede wszystkim przekonująca interpretacja roli wchodzącej w dorosłość Cassandry, stanowią mocny punkt tego filmu. Romola Garai, wcielając się w główną bohaterkę, jawi się jako pełna uroku, bystra i ciekawa świata dziewczyna. Czasem może i bywa infantylna, ale jej refleksje są trafne, a rozterki zostały odegrane wiarygodnie. Dobrze skonstruowana została relacja między Cassandrą a jej starszą siostrą Rose (Rose Byrne). Postanowienie, by w przyszłości zabezpieczyć się finansowo, stanowi główny powód desperackich działań pięknej, lecz bardzo kapryśnej Rose. Wyraźnie ukazano różnicę zachowań i odmienność osobowości obu bohaterek, co czyni te postaci autentycznymi. Sytuacja materialna rodziny sprawia, że obie bohaterki są przyparte do muru i nie mają zbyt wielkiego pola manewru jak tylko usidlić jednego z zamożnych Amerykanów, braci Cotton, którzy niedawno pojawili się w sąsiedztwie. Jak na przyzwoitą romantyczną historię przystało, nie brakuje tu więc również intrygujących, przystojnych i bogatych bohaterów płci męskiej. Rodzina Cottonów wprowadzi niemałe zamieszanie u Mortmainów, zwłaszcza w życiu obu sióstr. Wraz z rozwojem wydarzeń pojawiają się pytania o decyzje podejmowane przez spragnione dostatku i miłości dziewczęta. Jak daleko posuną się dla zrealizowania wizji bezpiecznego, wygodnego życia i stabilnej egzystencji?

Historia urzeka, wyraźnie odczuwamy czar i klimat lat trzydziestych XX wieku w Anglii. Jednak zachowanie głównych bohaterek straciło już na aktualności. Prozaiczne pragnienie, by dobrze i bogato wyjść za mąż, dawniej przecież tak bardzo powszechne, obecnie zdaje się już trącić myszką. Także mężczyźni, zabiegając o względy kobiet, z marszu się obecnie nie oświadczają. Mimo to przedstawiona historia jest nawet urocza i całkiem zajmująca. Głównie dzięki doskonale obsadzonym postaciom drugoplanowym. Bill Nighy świetnie sprawdza się jako nieobecny duchem ojciec, człowiek poszukujący weny, ale i zmagający się z narastającymi szalonymi koncepcjami, mającymi stanowić jego inspirację. Także Henry Thomas i  Marc Blucas, w roli braci Cottonów, stworzyli przekonujące kreacje, prowokujące miłosny zamęt w sercach Cassandry i Rose. 

W filmie tym warta uwagi jest także piękna muzyka autorstwa Dario Marianelliego. Stanowi ona doskonałe tło dla opowiadanej nam historii. Historii o miłości oraz jej braku. Ekranizacja ta to wspaniała opowieść o niespełnionych marzeniach, które potrafią uzależniać i być jak narkotyk, do którego jednak się nieustannie powraca. To opowieść o pragnieniach i obawach młodych dziewcząt, ale i nie tylko. Obserwujemy przeistaczanie się głównej bohaterki z podlotka w kobietę, która ostatecznie żegna się z dzieciństwem, stając się wreszcie świadomą swoich uczuć i tego, czego rzeczywiście pożąda w życiu. Film ten stanowczo przemówi do serca każdego romantyka, do każdego, kto kiedyś kochał lub pragnął kochać. Zakończenie jest zdecydowanie otwarte, niebanalne, pozostawione do własnej interpretacji. Nasuwa wiele pytań o dalsze losy głównej bohaterki. Jednak nie da się ukryć, że pewien rozdział życia Cassandry Mortmain stanowczo zostaje zamknięty wraz z ostatnią stroną jej dziennika.