Pół wieku temu byli cenzurowani lub zmuszani do emigracji, a ci, którzy zdecydowali się pozostać tworzyli z pozoru niewinne kryminały i komedie skrywające zaangażowane społecznie treści. W ostatnich latach ich twórczość wraca na ekrany kin za sprawą przeglądu "Mistrzowie Kina Hiszpańskiego" organizowanego przez Fundację Ava Arts przy wsparciu Ambasady Królestwa Hiszpanii w Polsce i FINA. Luis Buñuel, Carlos Saura i o wiele, wiele więcej niemal zupełnie nieznanych nad Wisłą nazwisk – czwarta odsłona cyklu rusza już 9 grudnia w warszawskim Kinie Iluzjon oraz 13 grudnia krakowskim Kinie pod Baranami. Tak jak rok temu, "Mistrzów" nie zabraknie też w całym kraju za sprawą online'owego wyboru filmów do wyświetlenia bezpłatnie od 15 do 19 grudnia na portalu Ninateka.
Bezdyskusyjnie najbardziej znana pozycja w programie tegorocznego przeglądu to "Nakarmić kruki" (1975) Carlosa Saury. Z perspektywy lat może wydawać się, że film rozsławił dyskotekowy przebój lat 70., piosenka "Porque te vas" Jeanette Dimech, w istocie było jednak na odwrót – to wykorzystanie przez Saurę tego zupełnie anonimowego wówczas utworu utorowało drogę do jego międzynarodowej kariery. Duszna, przesycona emocjonalnym chłodem atmosfera, w jakiej wzrastają trzy główne bohaterki filmu po śmierci swoich rodziców to zarazem ponadczasowy portret budzącej się kobiecości i przemian obyczajowych schyłku dyktatury Franco – przemian, które choć długie i bolesne okazały się być dla Hiszpanii przełomowe.
W programie zwraca uwagę "Uczta wigilijna" Luisa Garcíi Berlangi z 1961 roku. Berlanga, hiszpański mistrz groteski i czarnego humoru, który w 2021 roku obchodziłby swoje 100. urodziny, na kanwie historii obyczajowej z życia madryckiej burżuazji lat 60. XX wieku osadził zrozumiały w każdym kraju o silnej tradycji religijnej portret świątecznych zwyczajów opartych – co tu dużo mówić – na obłudzie i pozorach empatii wobec bliźnich. Grupa madryckich bogaczy inicjuje akcję społeczną pod nazwą "Posadź biedaka przy swoim stole". Co będzie dalej – można się tylko domyślać, ale zapewniamy, że filmowa rzeczywistość odmalowana przez Berlangę zaskakuje coraz bardziej ze sceny na scenę. Idealna pozycja dla wszystkich, którzy w te święta chcieliby po prostu... wyluzować. Inną pozycją tego niezwykle płodnego reżysera, jaka zostanie zaprezentowana w grudniu jest "Gdzie jest profesor Hamilton?" (1956), której osią jest absurdalne spotkanie brytyjskiego profesora fizyki nuklearnej z hermetyczną społecznością nadmorskiej wioski pod Walencją.
Nie mogło zabraknąć w przeglądzie hiszpańsko-francuskiego klasyka surrealizmu, Luisa Buñuela. "Dziennik panny służącej" (1964) to osadzona w podparyskiej willi opowieść o losach służącej wmanewrowanej w dziwaczne, perwersyjne gry pana domu oraz serię tajemniczych morderstw, jaka wstrząsa w tym samym czasie całym miasteczkiem. Film wyraźnie wchodzi w stylistykę popularnego w tamtym czasie kina noir, prezentując postaci wieloznaczne, opętane własnymi egoistycznymi pragnieniami, przeczące swoimi postawami wszelkim pokusom moralizatorstwa.
Motyw kina noir przyświeca całej tegorocznej edycji "Mistrzów Kina Hiszpańskiego". Nurt wywodzący się z amerykańskich filmów gangsterskich i spopularyzowany po II Wojnie Światowej we Francji, znalazł za Pirenejami wielu twórczych kontynuatorów, takich jak Fernando Fernán-Gomez, który w "Dziwnej podróży" (1964) przygląda się życiu prowincjonalnej miejscowości pod Madrytem wywróconemu do góry nogami przez przyjazd twistującego zespołu muzycznego ze stolicy. Zupełnie osobną pozycję w programie przeglądu stanowi "Zbrodnia na ulicy Bordadores" Edgara Neville'a (1946) – kreatywny stop thrillera z melodramatem osnuty wokół motywu morderstwa bogatej madryckiej wdowy. Neville, we wcześniejszej "Wieży siedmiu garbatych" (1944) zafascynowany niemieckim ekspresjonizmem, po raz kolejny udowadnia, że stanowi w panoramie hiszpańskiej kinematografii byt osobny.
Polska publiczność cierpi na chroniczny niedobór atrakcyjnie podanej klasyki kina, ale też przeżywa rosnące zainteresowanie filmami zapomnianymi, niedostępnymi w szerokim obiegu. O ile jednak klasyka kina francuskiego czy włoskiego promowana jest od lat przez dystrybutorów i krytykę filmową (w wąskim zakresie, ale jednak), o tyle obrazy z kraju flamenco pozostają nadal w cieniu swoich romańskich odpowiedników. Najniesłuszniej, bo to kawał dobrej europejskiej kinematografii.
Mistrzowie Kina Hiszpańskiego | Obras Maestras
9-12 grudnia, Warszawa, Kino Iluzjon
13-17 grudnia, Kraków, Kino pod Baranami
15-19 grudnia, ONLINE na ninateka.pl
Wszystkim projekcjom będą towarzyszyć krótkie wprowadzenia znawców kina hiszpańskiego: Diany Dąbrowskiej, Sebastiana Smolińskiego, Dominiki Zielińskiej i Joanny Bardzińskiej.
Organizatorami cyklu są: Ambasada Królestwa Hiszpanii w Polsce, Biuro Radcy ds. Turystyki Ambasady Hiszpanii, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny, Kino Iluzjon, Ninateka, Kino Pod Baranami, Instytut Cervantesa w Krakowie, Instytut Cervantesa w Warszawie oraz AVA Arts Foundation.
Bilety są dostępne na stronie kina Iluzjon: http://www.iluzjon.fn.org.pl/cykle/info/1282/mistrzowie-kina-hiszpanskiego-obras-maestras.html
Wydarzenie na facebooku: https://www.facebook.com/events/239518024832397
Bezdyskusyjnie najbardziej znana pozycja w programie tegorocznego przeglądu to "Nakarmić kruki" (1975) Carlosa Saury. Z perspektywy lat może wydawać się, że film rozsławił dyskotekowy przebój lat 70., piosenka "Porque te vas" Jeanette Dimech, w istocie było jednak na odwrót – to wykorzystanie przez Saurę tego zupełnie anonimowego wówczas utworu utorowało drogę do jego międzynarodowej kariery. Duszna, przesycona emocjonalnym chłodem atmosfera, w jakiej wzrastają trzy główne bohaterki filmu po śmierci swoich rodziców to zarazem ponadczasowy portret budzącej się kobiecości i przemian obyczajowych schyłku dyktatury Franco – przemian, które choć długie i bolesne okazały się być dla Hiszpanii przełomowe.
W programie zwraca uwagę "Uczta wigilijna" Luisa Garcíi Berlangi z 1961 roku. Berlanga, hiszpański mistrz groteski i czarnego humoru, który w 2021 roku obchodziłby swoje 100. urodziny, na kanwie historii obyczajowej z życia madryckiej burżuazji lat 60. XX wieku osadził zrozumiały w każdym kraju o silnej tradycji religijnej portret świątecznych zwyczajów opartych – co tu dużo mówić – na obłudzie i pozorach empatii wobec bliźnich. Grupa madryckich bogaczy inicjuje akcję społeczną pod nazwą "Posadź biedaka przy swoim stole". Co będzie dalej – można się tylko domyślać, ale zapewniamy, że filmowa rzeczywistość odmalowana przez Berlangę zaskakuje coraz bardziej ze sceny na scenę. Idealna pozycja dla wszystkich, którzy w te święta chcieliby po prostu... wyluzować. Inną pozycją tego niezwykle płodnego reżysera, jaka zostanie zaprezentowana w grudniu jest "Gdzie jest profesor Hamilton?" (1956), której osią jest absurdalne spotkanie brytyjskiego profesora fizyki nuklearnej z hermetyczną społecznością nadmorskiej wioski pod Walencją.
Nie mogło zabraknąć w przeglądzie hiszpańsko-francuskiego klasyka surrealizmu, Luisa Buñuela. "Dziennik panny służącej" (1964) to osadzona w podparyskiej willi opowieść o losach służącej wmanewrowanej w dziwaczne, perwersyjne gry pana domu oraz serię tajemniczych morderstw, jaka wstrząsa w tym samym czasie całym miasteczkiem. Film wyraźnie wchodzi w stylistykę popularnego w tamtym czasie kina noir, prezentując postaci wieloznaczne, opętane własnymi egoistycznymi pragnieniami, przeczące swoimi postawami wszelkim pokusom moralizatorstwa.
Motyw kina noir przyświeca całej tegorocznej edycji "Mistrzów Kina Hiszpańskiego". Nurt wywodzący się z amerykańskich filmów gangsterskich i spopularyzowany po II Wojnie Światowej we Francji, znalazł za Pirenejami wielu twórczych kontynuatorów, takich jak Fernando Fernán-Gomez, który w "Dziwnej podróży" (1964) przygląda się życiu prowincjonalnej miejscowości pod Madrytem wywróconemu do góry nogami przez przyjazd twistującego zespołu muzycznego ze stolicy. Zupełnie osobną pozycję w programie przeglądu stanowi "Zbrodnia na ulicy Bordadores" Edgara Neville'a (1946) – kreatywny stop thrillera z melodramatem osnuty wokół motywu morderstwa bogatej madryckiej wdowy. Neville, we wcześniejszej "Wieży siedmiu garbatych" (1944) zafascynowany niemieckim ekspresjonizmem, po raz kolejny udowadnia, że stanowi w panoramie hiszpańskiej kinematografii byt osobny.
Polska publiczność cierpi na chroniczny niedobór atrakcyjnie podanej klasyki kina, ale też przeżywa rosnące zainteresowanie filmami zapomnianymi, niedostępnymi w szerokim obiegu. O ile jednak klasyka kina francuskiego czy włoskiego promowana jest od lat przez dystrybutorów i krytykę filmową (w wąskim zakresie, ale jednak), o tyle obrazy z kraju flamenco pozostają nadal w cieniu swoich romańskich odpowiedników. Najniesłuszniej, bo to kawał dobrej europejskiej kinematografii.
Mistrzowie Kina Hiszpańskiego | Obras Maestras
9-12 grudnia, Warszawa, Kino Iluzjon
13-17 grudnia, Kraków, Kino pod Baranami
15-19 grudnia, ONLINE na ninateka.pl
Wszystkim projekcjom będą towarzyszyć krótkie wprowadzenia znawców kina hiszpańskiego: Diany Dąbrowskiej, Sebastiana Smolińskiego, Dominiki Zielińskiej i Joanny Bardzińskiej.
Organizatorami cyklu są: Ambasada Królestwa Hiszpanii w Polsce, Biuro Radcy ds. Turystyki Ambasady Hiszpanii, Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny, Kino Iluzjon, Ninateka, Kino Pod Baranami, Instytut Cervantesa w Krakowie, Instytut Cervantesa w Warszawie oraz AVA Arts Foundation.
Bilety są dostępne na stronie kina Iluzjon: http://www.iluzjon.fn.org.pl/cykle/info/1282/mistrzowie-kina-hiszpanskiego-obras-maestras.html
Wydarzenie na facebooku: https://www.facebook.com/events/239518024832397