Weteran drugiego planu o sympatycznej fizjonomii, predysponującej go do różnorodnych ról charakterystycznych, których ma za sobą imponująco wiele.
James Cromwell pochodzi z rodziny aktorskiej. Początkowo zamierzał być inżynierem, ale pod wpływem wakacyjnej współpracy z ojcem na planie filmowym zmienił zdanie i zdecydował się studiować reżyserię w Carnegie Institute of Technology w Pittsburgu. Karierę rozpoczął jako aktor i reżyser w lokalnych teatrach, pojawił się w sztuce "The Iceman Cometh" w chicagowskim Goodman Theatre, "Becketcie" w Cleveland Playhouse i "Otellu" na Amerykańskim Festiwalu Szekspirowskim. Na ekranie zadebiutował rolami w serialach telewizyjnych "
All in the Family" i "
Hot L Baltimore". Natomiast jego debiut kinowy był pamiętny: pojawił się jako charakterystyczny szofer Marcel w makabrycznej czarnej komedii "
Murder by Death".
W latach 80. James Cromwell grał niewielkie role głównie w komediach, między innymi w "
The Man with Two Brains" ze
Stevem Martinem i
Kathleen Turner i "
Różowym cadillacu" , obok
Bernadette Peters i
Clinta Eastwooda. Wykreował też postać pana Skolnicka w "
Zemście frajerów" i licznych sequelach tego młodzieżowego filmu klasy B. Kariera aktora nabrała właściwego rozpędu dopiero w latach 90., kiedy wystąpił w tak różnorodnych produkcjach, jak film "
Krwawy Romeo" z
Gary Oldmanem, widowisko science-fiction "
Star Trek: Pierwszy kontakt", biograficzny "
Skandalista Larry Flynt"
Miloša Formana, czy thriller "
Gatunek II". Ogromny sukces filmu dla dzieci "
Babe: świnka z klasą" przyniósł aktorowi duży rozgłos i nominację do Oscara za rolę farmera Hoggetta, którą powtórzył także w sequelu "
Babe: świnka w mieście". Następnie aktor wybierał wbrew swojemu wizerunkowi role czarnych charakterów: skorumpowanego wysokiego urzędnika policyjnego w "
Tajemnicach Los Angeles"
Curtisa Hansona, bezwzględnego generała-karierowicza w "
Córce generała" i przekupnego detektywa, który prześladuje drobnego kryminalistę
Williama H. Macy w "
Małym, niewinnym morderstwie". Do jego bardziej pozytywnych kreacji należą role sprawiedliwego sędziego w "
Cedrach pod śniegiem" i naczelnika więzienia w "
Zielonej mili", którego chorą na raka żonę cudownie uzdrawia John Coffey (
Michael Clarke Duncan). Aktor stworzył też przekonywający portret potentata prasowego Williama Randolpha Hearsta w "
RKO 281", telewizyjnym filmie
Ridleya Scotta o powstawaniu kinowego arcydzieła "
Obywatel Kane". Natomiast w "
Kosmicznych kowbojach"
Clinta Eastwooda, James Cromwell ponownie wcielił się w ekranowego nikczemnika, utrudniającego misję emerytowanym astronautom,
Eastwoodowi,
Donaldowi Sutherlandowi i
Tommy'emu Lee Jonesowi.
James Cromwell jest mężem
Julie Cobb, z którą ma córkę Rosemary. Jest weganem.