Jeffrey Wright I

Jeffrey Wright, urodzony 7 grudnia 1965 roku w Waszyngtonie, D.C., jest cenionym amerykańskim aktorem filmowym, telewizyjnym i teatralnym, znanym z niezwykłej wszechstronności i głębi. Karierę rozpoczął w teatrze, a przełomem okazała się rola w broadwayowskiej produkcji "Anioły w Ameryce", za którą zdobył Nagrodę Tony. Międzynarodową rozpoznawalność przyniosły mu następnie role w takich produkcjach jak "Basquiat – Taniec ze śmiercią" oraz serial "Westworld".

Wczesne lata
Jeffrey Wright dorastał w Waszyngtonie. Jego matka była prawniczką celną, a ojciec zmarł, gdy Jeffrey był dzieckiem. Uczęszczał do prestiżowej szkoły St. Albans, a następnie rozpoczął studia z zakresu nauk politycznych na Amherst College i planował kontynuować karierę prawniczą. Jednak w trakcie trzeciego roku studiów udział w zajęciach aktorskich całkowicie zmienił jego plany. Po ukończeniu Amherst College w 1987 roku, wrócił do Waszyngtonu i zaczął występować w teatrze dziecięcym. W 1988 roku podjął studia aktorskie na Tisch School of the Arts w Nowym Jorku, lecz po dwóch miesiącach zrezygnował, aby w pełni poświęcić się karierze aktorskiej, rozpoczynając od roli w sztuce "Les Blancs".

Historia kariery
Kariera Jeffrey’a Wrighta rozpoczęła się od sukcesów teatralnych. W 1994 roku wcielił się w postać Normana "Belize" Arriagi w broadwayowskiej produkcji "Anioły w Ameryce", zdobywając za nią Nagrodę Tony dla najlepszego aktora drugoplanowego. Sukces ten powtórzył, grając tę samą rolę w adaptacji miniserialu HBO, za którą otrzymał nagrody Emmy i Złoty Glob. W kinie zadebiutował w 1990 roku rolą prokuratora w filmie "Uznany za niewinnego". Prawdziwy przełom nastąpił w 1996 roku, gdy zagrał tytułową rolę artysty Jeana-Michela Basquiata w filmie "Basquiat – Taniec ze śmiercią", co przyniosło mu szerokie uznanie krytyków. W kolejnych latach Wright systematycznie pracował w filmie, telewizji i teatrze, pojawiając się m.in. jako Felix Leiter w serii o Jamesie Bondzie ("Casino Royale", "Quantum of Solace", "Nie czas umierać"), a także w serialu HBO "Zakazane imperium". W latach 2016–2022 wcielał się w jedną z głównych ról, Bernarda Lowe’a, w popularnym serialu science fiction "Westworld". W ostatnich latach zdobył uznanie za rolę w "Batman" (2022) oraz, przede wszystkim, za kreację w "Amerykańska fikcja" (2023), która przyniosła mu nominację do Oscara. Wszystkie filmy i seriale z udziałem aktora znajdziesz TUTAJ.

Najważniejsze role
Do najważniejszych ról Jeffrey’a Wrighta można zaliczyć:
- Basquiat – tytułowa rola w filmie "Basquiat – Taniec ze śmiercią" (1996)
- Belize – rola w broadwayowskim spektaklu i miniserialu "Anioły w Ameryce" (1994, 2003)
- Bernard Lowe – rola w serialu "Westworld" (2016–2022)
- Felix Leiter – rola w filmach z serii o Jamesie Bondzie, m.in. "Casino Royale" (2006)
- James Gordon – rola w filmie "Batman" (2022)
- Beetee – rola w serii "Igrzyska Śmierci"
- Valentyn Narcisse – rola w serialu "Zakazane imperium" (2013–2014)
- Obywatel Toole – rola w filmie "Szczygieł" (2019)
- Howard – rola w filmie "Kurier Francuski z Liberty, Kansas Evening Sun" (2021)
- Arthur Fleck – rola w filmie "Amerykańska fikcja" (2023)
Wszystkie filmy i seriale z udziałem aktora znajdziesz TUTAJ.

Nominacje i zdobyte nagrody
Jeffrey Wright był wielokrotnie nominowany i nagradzany za swoje osiągnięcia. Wśród najważniejszych wyróżnień znajdują się:
- Nagroda Tony za rolę w "Anioły w Ameryce" (1994)
- Nagroda Emmy za rolę w miniserialu "Anioły w Ameryce" (2004)
- Nagroda Złoty Glob za rolę w miniserialu "Anioły w Ameryce" (2003)
- Nominacja do Oscara dla Najlepszego Aktora Pierwszoplanowego za film "Amerykańska fikcja" (2024)
- Wielokrotne nominacje do nagrody Emmy za rolę w serialu "Westworld".
Pełną listę nominacji i nagród można znaleźć TUTAJ.

Działalność poza aktorstwem
Jeffrey Wright był przewodniczącym i współzałożycielem Taia, LLC oraz Taia Peace Foundation, a także wiceprzewodniczącym Taia Lion Resources, Inc. Działalność ta koncentrowała się na tworzeniu zrównoważonego i wolnego od konfliktów systemu wydobycia złota w Sierra Leone, mając na celu wspieranie rozwoju gospodarczego i pokoju. W 2004 roku otrzymał  tytuł doktora honoris causa Amherst College.