TOP: Nie przegapcie tych filmów na American Film Festival 2024

Jak pisał Jakub Popielecki w recenzji z festiwalu w Wenecji, "The Brutalist" to taki rodzaj filmu, w którym prolog nazywa się "uwerturą". Seans trwa trzy i pół godziny, ma dialogi po węgiersku, rozdział zatytułowany "Hard Core of Beauty", wstawki z dokumentalnych kronik, zaplanowaną przerwę na siku w połowie, ziarnisty obraz z taśmy 70 mm i mnóstwo ambicji (ktoś mniej przychylny powie: mnóstwo pretensji). Dwa poprzednie filmy Brady'ego Corbeta, "Dzieciństwo wodza" (2015) i "Vox Lux" (2018) były samozwańczymi "portretami", odpowiednio: XX i XXI wieku. "The Brutalist" wraca do poprzedniego stulecia i z życiorysu jednego architekta wykuwa film-pomnik albo film-katedrę, film-wypowiedź na szereg tak zwanych Wielkich Tematów. Dodajcie do tego wybitne role Adriena Brody'ego, Guy Pearce'a i Felicity Jones, pomnóżcie przez Srebrnego Lwa dla najlepszego reżysera – i już wiecie, że trzeba to zobaczyć.

Pamela Anderson na lata została zaszufladkowana w roli seksbomby. W tym roku nareszcie mamy szansę poznać jej talent dramatyczny. Wszystko za sprawą Gii Coppoli, która obsadziła ją w głównej roli w dramacie "The Last Showgirl" – porównywanej do głośnego "Zapaśnika" Darrena Aronofsky'ego historii Shelley, tancerki rewiowej z Las Vegas. Gdy producenci show decydują się zastąpić ją młodszą koleżanką, kobieta musi zastanowić się nad swoją przyszłością. Prezentowany na tegorocznym festiwalu Toronto film to intymna opowieść o kobiecości i mierzeniu się z upływem czasu. W obsadzie znaleźli się też Jamie Lee Curtis, Dave Bautista, Billie Lourd i Kiernan Shipka.

Ostatnia część trylogii Pablo Larraína o kobietach-ikonach uwięzionych w złotych klatkach tym razem przygląda się epizodom z życia Marii Callas. W odróżnieniu od wcześniejszych "Jackie" oraz "Spencer", tytułową bohaterkę odgrywaną przez Angelinę Jolie poznajemy już po chwilach estradowej chwały. Naraz posągowo niedostępna i przepracowująca swoją sceniczną nieobecność bohaterka wraca do przeszłości, by raz jeszcze zastanowić się nad konsekwencjami podjętych życiowych decyzji. Jak pisała w swojej recenzji Małgorzata Steciak: "Ostatnie dni życia Callas stają się punktem wyjścia do opowieści o konflikcie sztuka kontra człowiek, o cenie, jaką artyści płacą za pęd ku doskonałości, i o niemożności zamknięcia za sobą drzwi do nierozwiązanych spraw z przeszłości".

Jesse Eisenberg i Kieran Culkin w Polsce – i już, wystarczy. Oto opis, który powinien wystarczyć, by zainteresować polskich widzów seansem "Prawdziwego bólu". A zainteresować się warto, bo wyreżyserowany i napisany przez Eisenberga komediodramat to nie tylko lokalna ciekawostka, ale też po prostu bardzo dobry film. Aktor, scenarzysta i reżyser w jednym opowiada o dwóch kuzynach, którzy przybywają do Warszawy tropem swoich żydowskich korzeni. Prowadząc ich turystycznym szlakiem, Eisenberg nie tylko pokazuje Polskę z ciepłą sympatią, unikając pocztówkowych banałów, ale też skutecznie łączy wielkie tematy z małymi. Tytułowy "prawdziwy ból" to przecież nie tylko dziedziczona z pokolenia na pokolenie trauma Holocaustu, ale też zwykłe, codzienne cierpienie. Dramat (oraz komedię) próby wypośrodkowania między jednym a drugim doskonale odgrywa tu Culkin w jednej ze swoich najlepszych ról.

Czy ma Pan / Pani czas, aby porozmawiać o naszym Zbawicielu, Jezusie Chrystusie? Kto choć raz nie przewrócił oczami, słysząc to pytanie, nich pierwszy rzuci kamieniem. Grany przez Hugh Granta pan Reed jest jednak wyjątkiem. Do pary przybyszek głoszących słowo Boże podchodzi z nadzwyczajną uprzejmością. Siostry Barnes i Paxton (Sophie Thatcher i Chloe East) nie wiedzą, że przestępując próg jego pachnącego ciastem jagodowym domu, wpadają w śmiertelną pułapkę. Scott Beck i Bryan Woods, najlepiej znani jako scenarzyści "Cichego miejsca", wpisują swój nowy film w nurt horroru religijnego. "Heretic" nie boi się prowokować. To film zadający pytania o sens wiary we współczesnym świecie. Czy życie po śmierci to realna perspektywa? A może tylko religijny chwyt marketingowy, dzięki któremu kolejne owieczki zasilają grono wyznawców?

American Film Festival ma w programie nie tylko najgorętsze nowości sezonu. Ważną część imprezy stanową retrospekcje. W tym roku dokończony zostanie przegląd twórczości wybitnego reżysera Roberta Altmana. Dlatego też widzowie we Wrocławiu będą mieli okazję obejrzeć na dużym ekranie jedno z najwybitniejszych dokonań Altmana w karierze i w ogóle jeden z najwspanialszych filmów w historii kina – "Gosford Park". Misterna opowieść wspierana piekielnie utalentowaną obsadą wspinającą się tu na szczyt swoich aktorskich umiejętności czyni z tego filmu seans niezapomniany. Musimy Was jednak ostrzec: film tak bardzo Was zachwyci, że natychmiast będziecie chcieli go sobie powtórzyć. Na AFF są – niestety – tylko dwa pokazy "Gosford Park".

Sean Wang się nie certoli – trudno bowiem inaczej powiedzieć o twórcy, który już w momencie swojego pełnometrażowego debiutu z taką samoświadomością nie boi się zarzutów o wtórność i podążanie utartymi ścieżkami. A jednak, jego "Didi" pewnie staje okoniem do głównego nurtu opowieści o Asian-Americans ze stajni A24; w jego filmie nie uświadczymy "Wszystkiego wszędzie naraz", Azjaci nie są "Bajecznie bogaci", a zamiast "Poprzedniego życia" skupia się na tym obecnym, namacalnym i własnym. Odcinając się od sięgającego kilka dekad dziedzictwa diasporowych opowieści, Sean Wang opowiada o tożsamościowym zagubieniu między Tajwanem a USA poprzez energetyczną wrażliwość tego drugiego. "Didiemu" dużo bliżej do "Lady Bird", "Najlepszych lat" czy "Supersamca"; tak samo jak nowe klasyki amerykańskiego coming-of-age decyduje się z wrażliwym zrozumieniem podejść do młodzieńczego gniewu, idealistycznego buntu przeciw niezrozumieniu świata.

Mistrz hiszpańskiego kina Pedro Almodóvar już od jakiegoś czasu próbował swych sił w kinie anglojęzycznym. Do niedawna były to jednak "tylko" krótkie metraże. W tym roku to się zmieniło. Almodóvar pokazał w Wenecji światu "W pokoju obok", w którym dwie główne role zagrały wybitne aktorki Tilda Swinton i Julianne Moore. Eksperyment z językiem angielskim udał się reżyserowi w pełni. Almodóvar zdobył bowiem Złotego Lwa, najważniejszą nagrodę weneckiego festiwalu. Z tego też powodu film polecamy nie tylko jego fanom.