Zmarł Franciszek Pieczka. Gustlik z "Czterech pancernych" miał 94 lata

Dotarła do nas niezwykle smutna wiadomość. Nie żyje Franciszek Pieczka. Wybitny aktor, znany m.in. z "Żywotu Mateusza", "Rękopisu znalezionego w Saragossie" i "Austerii", seriali "Czterej pancerni i pies" i "Ranczo", a także występów na deskach krakowskiego Teatru Starego czy stołecznego Teatru Powszechnego, odszedł w wieku 94 lat.

Kim był Franciszek Pieczka?

Franciszek Pieczka urodził się 18 stycznia 1928 roku w śląskim Godowie. W 1954 roku uzyskał dyplom warszawskiej Akademii Teatralnej, co zbiegło się z jego debiutem na wielkim ekranie – zagrał niewielką rolę w "Pokoleniu" Andrzeja Wajdy, gdzie spotkał się m.in. z Tadeuszem Łomnickim, Romanem Polańskim czy Zbyszkiem Cybulskim. Wajda obsadził go jeszcze dwukrotnie: w 1972 roku jako Czepca "Weselu", i w 1974 roku jako Mullera w "Ziemi obiecanej". 

Franciszka Pieczkę zapamiętamy przede wszystkim dzięki kreacjom szlachetnych, prostodusznych bohaterów: "bożego szaleńca" Matisa, karczmarza Taga udzielającego schronienia galicyjskim Żydom czy starego Kiemlicza w filmowej adaptacji "Potopu" Henryka Sienkiewicza. 

Franciszek Pieczka – najważniejsze role

Rozgłos przyniosły Franciszkowi Pieczce role opętanego Paszeko w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Hasa oraz tytułowego bohatera w "Żywocie Mateusza" Witolda Leszczyńskiego. W 1968 roku film ten znalazł się w oficjalnej selekcji festiwalu w Cannes. Z Leszczyńskim aktor współpracował jeszcze przy "Konopielce", "Siekierezadzie" i "Requiem". Za tę ostatnią rolę w 2002 roku został nominowany do Orła.

Franciszek Pieczka grał w produkcjach najbardziej znanych polskich reżyserów: Jerzego Kawalerowicza ("Matka Joanna od aniołów", "Austeria", "Quo vadis"), Jerzego Hoffmana ("Potop"), Kazimierza Kutza ("Perła w koronie", "Paciorki jednego różańca"), Krzysztofa Kieślowskiego ("Blizna") czy Jana Jakuba Kolskiego ("Jańcio Wodnik", "Pogrzeb kartofla", "Szabla od komendanta", "Jasminum"). Ostatni raz na wielkim ekranie mieliśmy okazję zobaczyć go w 2017 roku w filmie "Syn Królowej Śniegu". 


Sympatię widzów Franciszek Pieczka zaskarbił sobie także rolami w popularnych serialach: czołgisty Gustlika w "Czterech pancernych i psie" oraz Stacha Japycza, męża Michałowej, w emitowanym na TVP "Ranczu". 

Franciszek Pieczka – role teatralne

Równolegle z karierą filmową Franciszek Pieczka rozwijał się jako aktor teatralny. Początkowo związany był z jeleniogórskim Teatrem Dolnośląskim, szybko przeniósł się jednak do Teatru Ludowego w Nowej Hucie. Grał zarówno w wielkich romantycznych dramatach ("Dziady", "Sen srebrny Salomei"),  jak i spektaklach na podstawie literatury współczesnej, m.in. w "Stanie oblężenia" wg Alberta Camusa. Największe uznanie w tym okresie przyniósł mu występ w scenicznej adaptacji "Myszy i ludzi" Johna Steinbecka w reżyserii Jerzego Krasowskiego. Wcielił się wówczas w Lenniego Smalla – potężnego mężczyznę o umysłowości dziecka. Podobne postacie stały się wkrótce specjalnością Pieczki. 

W kolejnych latach Franciszek Pieczka występował także na deskach krakowskiego Teatru Starego, gdzie grał m.in. w "Woyzecku" Konrada Swinarskiego, oraz w stołecznym Teatrze Dramatycznym. W latach 1974–2015 należał do zespołu warszawskiego Teatru Powszechnego.