Wspominamy artystów ze świata kina, którzy odeszli w tym roku

Z okazji Dnia Wszystkich Świętych wspominamy dziś artystów ze świata filmu, którzy odeszli w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ze zrozumiałych względów nie napisaliśmy o wszystkich zmarłych w tym roku twórcach. Liczymy jednak, że pomożecie nam uzupełnić naszą listę. Wspólnie ich pożegnajmy.




Robert Vaughn (zm. 11 listopada 2016) – aktor filmowy i telewizyjny, któremu wielką popularność przyniosły role w "Siedmiu wspaniałych" oraz serialu "Kryptonim U.N.C.L.E.". Na swoim koncie miał również występy m.in. w "Bullitcie", "Moście na Renie", "Drużynie A" oraz "Przekręcie".



Tadeusz Chmielewski (zm. 4 grudnia 2016) – scenarzysta i reżyser, autor legendarnych komedii "Ewa chce spać", "Jak rozpętałem II wojnę światową" oraz "Nie lubię poniedziałku". Podpisał się także pod znakomitym kryminałem "Wśród nocnej ciszy" według prozy Ladislava Fuksa.



Bohdan Smoleń (zm. 15 grudnia 2016) – aktor kabaretowy, któremu sławę w latach 70. zapewniły występy pod szyldem "Tey". Na dużym ekranie można go było zobaczyć m.in. w "Kochankach mojej mamy" oraz "Panie Kleksie w kosmosie". W latach 1999-2015 wcielał się w listonosza Edzia w sitcomie "Świat według Kiepskich".



Zsa Zsa Gabor (zm. 18 grudnia 2016) – aktorka i celebrytka mająca na koncie występy m.in. w "Moulin Rouge" i "Dotyku zła". Legendą Hollywood nie stała się jednak za sprawą ról w filmach, lecz dzięki licznym skandalom obyczajowym oraz ekstrawaganckiemu stylowi życia.



Carrie Fisher (zm. 27 grudnia 2016) – aktorka, scenarzystka i pisarka znana najlepiej z roli księżniczki Lei w kultowym cyklu "Gwiezdne Wojny". Wystąpiła również m.in. w klasycznym musicalu "Blues Brothers". Na podstawie jej na wpół biograficznej powieści "Pocztówki znad krawędzi" powstał głośny film pod tym samym tytułem.



Debbie Reynolds (zm. 28 grudnia 2016) – aktorka, największe sukcesy święciła w latach w 50. i 60. Miała na koncie m.in. nominację do Oscara oraz cztery nominacje do Złotego Globu. W jej filmografii można znaleźć tak głośne filmy, jak: "Deszczowa piosenka", "Jak zdobyto Dziki Zachód" czy "Wielki Liberace". Matka aktorki Carrie Fisher.



William Peter Blatty (zm. 12 stycznia) – pisarz, scenarzysta i reżyser, laureat Oscara za scenariusz "Egzorcysty", który stworzył na podstawie własnej powieści. Pisał również komedie: "Gangstera i urzędnika", "Wszystko dla niej" czy "The Ninth Configuration", za który zdobył Złoty Glob.


Miguel Ferrer (zm. 19 stycznia) – aktor, znany m.in. z seriali "Miasteczko Twin Peaks" i "Agenci NCIS: Los Angeles", a także filmu "RoboCop".



Mary Tyler Moore (zm. 25 stycznia) – aktorka, legenda amerykańskiej telewizji. Sławę i uznanie milionów widzów zapewniły jej dwa megapopularne w Stanach Zjednoczonych seriale komediowe: "The Dick Van Dyke Show" (1961-66) oraz "The Mary Tyler Moore Show" (1970-77). Wśród filmowych kreacji Moore najbardziej ceniona była ta ze "Zwyczajnych ludzi". Aktorka zdobyła za rolę nominacje do Oscara i BAFTA oraz Złoty Glob.



John Hurt (zm. 27 stycznia) – aktor, jedna z wybitniejszych (i bardziej zapracowanych) postaci brytyjskiego kina. Miał na koncie ponad sto ról w filmach i serialach. Amerykańska Akademia Filmowa dwukrotnie nominowała go do Oscara za role w filmach "Midnight Express" i "Człowiek słoń". Na koncie miał również występy w takich klasykach jak "Obcy", "Truposz" czy seria "Harry Potter".




Krystyna Sienkiewicz (zm. 12 lutego) –  aktorka teatralna, filmowa, telewizyjna i artystka estradowa. Wielu widzom zapadła w pamięć rolami m.in. w: "Lekarstwie na miłość", "Rodzinie Leśniewskich" czy serialu "Graczykowie". W latach 1958-1966 występowała w programie Kabaret Starszych Panów. Była także jedną z gwiazd programów kabaretowych Olgi Lipińskiej.


Witold Adamek (zm. 18 lutego) –  ceniony operator, reżyser i producent filmowy. Stworzył zdjęcia do ponad 170 filmów, seriali i spektakli telewizyjnych. Współpracował m.in. z takimi reżyserami jak Krzysztof Kieślowski ("Krótki film o miłości"), Jerzy Skolimowski ("Ferdydurke") czy Janusz Zaorski ("Piłkarski poker"). Jako reżyser zadebiutował w 1998 roku komedią sensacyjną "Poniedziałek". Trzy lata później powstała jej kontynuacja pt. "Wtorek". 



Danuta Szaflarska (zm. 19 lutego) – wybitna polska aktorka. Występowała przed kamerą i na deskach teatru przez ostatnich 70 lat. W tym czasie zagrała ponad 50 ról filmowych i telewizyjnych. Na ekranie zadebiutowała w 1946 roku w pierwszym polskim powojennym filmie – "Zakazanych piosenkach". W ostatnich latach wystąpiła w tak głośnych obrazach jak "Pora umierać" czy "Pokłosie". 



Gustaw Lutkiewicz (zm. 24 lutego) – aktor teatralny, telewizyjny i filmowy. Widzowie pamiętają go jako Zygmunta Karabasza z serialu "Złotopolscy" i prezesa spółdzielni mieszkaniowej z serialu "Alternatywy 4". Ostatnimi rolami na dużym ekranie były Barabasz Stary z "Ogniem i mieczem" i profesor Nogacki z "Syzyfowych prac". 



Bill Paxton (26 lutego) – amerykański aktor i reżyser. Wystąpił w takich filmach jak "Obcy - Decydujące starcie", "Twister" i "Apollo 13". Gwiazda serialu "Trzy na jednego", za który aż trzykrotnie nominowany był do Złotego Globu. 



Witold Pyrkosz zm. (22 kwietnia) – wybitny polski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy. Ma na swoim koncie udział w takich produkcjach, jak: "Sami swoi", "Meta", "Vabank". Sławę i uwielbienie ze strony milionów Polaków przyniosły mu występy w popularnych serialach. Grał Franka Wichurę w "Czterech pancernych i psie", Jędrusia Pyzdrę w "Janosiku", Józefa Balceraka w "Alternatywach 4" i Lucjana Mostowiaka w "M jak miłość".



Zdzisław Pietrasik (zm. 25 kwietnia) – publicysta kulturalny, krytyk filmowy i teatralny, członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Szerokiemu gronu czytelników dał się poznać jako filar działu kulturalnego w tygodniku Polityka, prowadził również bloga Widzi mi się.    



Powers Boothe (zm. 14 maja) – amerykański aktor, zdobywca nagrody Emmy. Jego specjalnością były role charyzmatycznych czarnych charakterów. Pamiętne kreacje udało mu się stworzyć m.in. w "Tombstone", "Nagłej śmierci", "Sin City" czy serialu "Deadwood". 



Chris Cornell (zm. 17 maja) – piosenkarz, instrumentalista, autor tekstów. Wraz z Soundgarden był jednym z prekursorów grunge'u. Artysta miał też drugi zespół - hardrockową supergrupę Audioslave, którą założył z członkami Rage Against the Machine. Utwór "You Know My Name" okazał się najpopularniejszą piosenką w karierze artysty. Cornell otrzymał za niego Satelitę, World Soundtrack Award oraz nominację do Grammy. 



Zbigniew Wodecki (zm. 22 maja) – wybitny muzyk i twórca piosenek. Występował między innymi z Ewą Demarczyk, Markiem Grechutą, w zespołach Czarne Perły i Anawa. Jego niezapomniane przeboje to, oprócz Pszczółki Mai", między innymi "Zacznij od Bacha", "Izolda" i "Chałupy". Jego dyskografię zamyka wydana wspólnie z zespołem Mitch&Mitch płyta "1976: A Space Odessey", która nagrodzona została Fryderykiem 2016 dla najlepszego albumu roku.



Roger Moore (zm. 23 maja) – aktor znany najlepiej z ról agenta 007 Jamesa Bonda oraz Simona Templara z serialu "Święty" (1962-1969). W Bonda wcielał się siedmiokrotnie, po raz pierwszy w filmie "Żyj i pozwól umrzeć" (1973), a po raz ostatni w "Zabójczym widoku" (1985). Zagrał też w takich filmach jak m.in. "Dzikie gęsi" (1978), "Quest" (1996), "Spice World" (1997), "Statek miłości" (2002).


Adam West (zm. 9 czerwca) – aktor, pamiętny odtwórca tytułowej roli w serialu "Batman" (1966-1968). W trakcie trwającej sześć dekad kariery aktor zagrał w ponad 50 filmach i serialach. W ostatnich latach można go było usłyszeć w kreskówce "Family Guy", gdzie użyczał głosu burmistrzowi Westowi. 


John Avildsen (zm. 16 czerwca) – reżyser, operator filmowy. Na swoim koncie miał blisko 30 filmów, lecz miłośnicy kina zapamiętają go głównie jako reżysera "Rocky'ego" (1976) z Sylvestrem Stallone'em (oraz piątej części tegoż cyklu z 1990 roku), dramatu "Wesprzyj się na mnie" (1986) oraz kultowej trylogii trylogii "Karate Kid" (1984-1989). 



Mieczysław Kalenik (zm. 16 czerwca) – aktor, najlepiej znany z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie "Krzyżacy" (1980). Zagrał też w serialu "Nocach i dniach" (1975), "Lalce" (1977) i "Panu Tadeuszu" (1999). 



Michael Nyqvist (zm. 27 czerwca) – jeden z najpopularniejszych szwedzkich aktorów. Jego międzynarodową karierę rozpoczął występ w "Tylko razem" (2000) Lukasa Moodyssona. W 2009 roku wcielił się w postać Mikaela Blomkvista w ekranizacji bestsellerowej trylogii "Millennium". W 2011 roku Nyqvist zagrał głównego złoczyńcę w widowisku "Mission: Impossible - Ghost Protocol". Widzowie pamiętają go również jako rosyjskiego gangstera z filmu "John Wick". 



Nelsan Ellis (zm. 8 lipca) – aktor, który zdobył popularność barwną rolą Lafayette'a Reynoldsa w serialu HBO "Czysta krew". Zagrał również mniejsze role w "Soliście" i "Służących". Był także pamiętnym Martinem Lutherem Kingiem z "Kamerdynera" oraz Bobbym Byrdem z "Get on Up". 


Martin Landau (zm. 15 lipca) - aktor, laureat Oscara za rolę w "Edzie Woodzie". Gwiazdor był nominowany do nagrody Akademii jeszcze dwa razy: w 1989 roku za film "Tucker - konstruktor marzeń" i rok później za "Zbrodnie i wykroczenia".




George A. Romero (zm. 16 lipca) - legendarny reżyser kina grozy. Już jego debiut "Noc żywych trupów" z 1968 roku odmienił oblicze horrorów o zombie. Inne ważne filmy w jego dorobku to: "Świt żywych trupów", "Szaleńcy" oraz "Martin".



Chester Bennington (zm. 20 lipca) - piosenkarz, lider zespołu Linkin Park, występujący także z grupami Dead by Sunrise i Stone Temple Pilots. Miał na koncie kilka epizodów filmowych; wystapił w "Adrenalinie" i "Adrenalinie 2. Pod napięciem" oraz w "Pile VII".



John Heard (zm. 21 lipca) – aktor, którego wszyscy pamietamy z roli ojca Kevina mcCallistera w "Kevinie samym w domu". Zagrał główne role w "Sposobie Cuttera" (1981) i "Ludziach-kotach" (1982). Pojawił się na drugim planie w produkcjach "Po godzinach" (1985), "Przebudzenia" (1990), "Oczy węża" (1998). W 1999 roku Heard otrzymał nominację do nagrody Emmy za gościnną rolę w serialu "Rodzina Soprano".



Sam Shephard (zm. 27 lipca) – aktor i dramatopisarz. Jego kariera aktorska, pomijając niewielkie i epizodyczne występy, zaczęła się od roli w "Niebiańskich dniach" Terrence'a Malicka w 1978 roku. Później przyszło nagradzane "Zmartwychwstanie" (1980), a wreszcie "Pierwszy krok w kosmos" (1983) Philipa Kaufmana. Napisał 44 sztuk, a "Pogrzebane dziecko" z 1979 roku przyniosło mu Nagrodę Pulitzera. 



Jeanne Moreau (zm. 31 lipca) - aktorka, scenarzystka i reżyserka, legenda francuskiego kina. Gwiazda takich słynnych filmów jak "Windą na szafot", "Jules i Jim", "Kochankowie", "Moderato Cantabile" czy "Viva Maria!". W trakcie swojej kariery aktorskiej zagrała w ponad 120 tytułach. Zajmowała się polityką i pomagała młodym scenarzystom w rozwoju kariery. 



Andrzej Blumenfeld (zm. 14 sierpnia) – aktor serialowy, teatralny, dubbingowy i filmowy. Związany był z Teatrem Narodowym, radiową Dwójką oraz Teatrem Dramatycznym w Warszawie. Pamiętamy go z ról w "Pianiście", "Różyczce", "Pułkowniku Kwiatkowskim", seriali "Na wspólnej", "M jak miłość" czy "Drugiej szansy" oraz dubbingu gier "Skyrim", "Wiedźmin 2" i "Uncharted". 



Janusz Głowacki (zm. 19 sierpnia) – wybitny pisarz, dramaturg i scenarzysta; w świecie kina zadebiutował fabułą filmu Andrzeja Wajdy "Polowanie na muchy", jest także współautorem jednej z najsłynniejszych polskich komedii – "Rejs". Artysta był laureatem wielu prestiżowych wyróżnień literackich; jego najsłynniejszy dramat to "Antygona w Nowym Jorku". 



Jerry Lewis (zm. 20 sierpnia) – amerykański komik i aktor, gwiazda m.in. "Boeing Boeing", "Króla komedii", "Arizona Dream" oraz "Umrzeć ze śmiechu"; był także reżyserem, producentem i scenarzystą. Zostanie też zapamiętany ze swojej pracy charytatywnej na rzecz Stowarzyszenia Chorych na Dystrofię Mięśni. 


Tobe Hooper (zm. 26 sierpnia) - reżyser, autor jednego z najsłynniejszych horrorów w historii kina - "Teksańskiej masakry piłą mechaniczną". Inne znane tytuły w jego filmografii to "Duch" oraz seriale "Miasteczko Salem" i "Opowieści z krypty".


Harry Dean Stanton (zm. 15 września) – aktor znany m.in. z ról w "Obcym - 8. pasażerze Nostromo", "Ucieczce z Nowego Jorku", "Zielonej mili". Regularnie współpracował z Davidem Lynchem, u którego wystąpił m.in. w "Dzikości serca", "Twin Peaks: Ogniu krocz za mną", "Prostej historii" i "Inland Empire". Ostatnio mogliśmy oglądać go w nowym sezonie "Twin Peaks". 



Grzegorz Królikiewicz (zm. 21 września) – wybitny polski reżyser, scenarzysta i teoretyk sztuki filmowej. Jego fabularny debiut, kontrowersyjny "Na wylot" z 1972 roku, odbił się szerokim echem wśród publiczności i krytyków. Rozpoczął również drogę jednego z najbardziej awangardowych i oryginalnych formalnie filmowców. "Przypadek Pekosińskiego" z 1993 roku przyniósł mu gdyńskie Złote Lwy. Jego ostatnim filmem były "Sąsiady" z 2014 r. 



Hugh Hefner (zm. 27 września) – legendarny założyciel "Playboya"; przez magazyn "Time" nazwany kiedyś "prorokiem pop hedonizmu". Miał również na koncie szereg występów przed kamerą. Na ekranie pojawiał się zazwyczaj, wcielając się w samego siebie. W 2009 roku otrzymał nominację do Złotej Maliny za drugoplanowy występ w komedii "Miss marca". 



Wiesław Michnikowski (zm. 29 września) – wybitny polski aktor teatralny, kabaretowy i filmowy. Pamiętamy go m.in. z ról w "Wojnie domowej", "Czterech pancernych i psa", "Hallo Szpicbródki, czyli ostatniego występu króla kasiarzy", a także z wybitnej kreacji Jej Ekscelencji w "Seksmisji". Nie zapomnimy także jego występów z Kabaretu Starszych Panów, gdzie wykonywał takie przeboje, jak "Wesołe jest życie staruszka" czy "Addio pomidory".



Władysław Kowalski (zm. 29 października) – ceniony aktor filmowy i teatralny. W trakcie trwającej ponad pół wieku kariery współpracował m.in. z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Kieślowskim i Wojciechem Hasem. Wystąpił m.in. w takich filmach jak: "Kanał", "Szpital przemienienia", "Dreszcze", "Medium", "Podwójne życie Weroniki", "Katyń" i "Bogowie". Po raz ostatni pojawił się na ekranie w 2015 roku w "Paniach Dulskich".